Ο Αλέξης Παπαχελάς ανοίγει τον φάκελο «Μικρά Ασία» με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή και παρουσιάζει ένα αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ δύο επεισοδίων.
Στο πρώτο επεισόδιο, τη Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου, με τίτλο «Σμύρνη, από τη λάμψη στην καταστροφή», ο Αλέξης Παπαχελάς και η ομάδα του ταξιδεύουν στη σύγχρονη Σμύρνη και αναζητούν τα τελευταία ίχνη της κοσμοπολίτικης πόλης και αποκαλύπτουν τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν τις τελευταίες δύο εβδομάδες του Σεπτεμβρίου του 1922 με μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τη Σμύρνη στις δόξες της αλλά και την καταστροφή, όπως η Φιλιώ Χαϊδεμένου, η Ιωάννα Τσάτσου, ο Γιώργος Κατραμόπουλος, ο Μανώλης Μεγαλοοικονόμου, στρατιώτες που πολέμησαν στο μέτωπο, κ.ά.
Στη Σμύρνη συναντούν τον Βρετανό Τζάιλς Μίλτον, συγγραφέα του βιβλίου «Χαμένος Παράδεισος» που ερεύνησε σε βάθος τις τελευταίες δραματικές μέρες της Σμύρνης, περπατούν στην ιστορική Προκυμαία και στα μέρη που κάποτε υπήρχαν ελληνικές γειτονιές, συνομιλούν με τους ερευνητές Αχιλλέα Χατζηκωνσταντίνου και Γιώργο Πουλημένο, συγγραφείς του βιβλίου «Η προκυμαία της Σμύρνης» για την κοσμοπολίτικη πόλη, ακολουθούν την πορεία της μοιραίας πυρκαγιάς και επισκέπτονται ένα παλιό χάνι με ίχνη του καπνού που σκέπασε τη Σμύρνη.
Γνωρίζουν μερικούς από τους τελευταίους Λεβαντίνους της Σμύρνης που διατηρούν στην πόλη τα τελευταία δείγματα χριστιανικής παρουσίας, συναντούν τον Τούρκο ιστορικό Ερκάν Σερτσέ που δίνει τη δική του άποψη για την καταστροφή, αποκαλύπτουν τα δραματικά γεγονότα των τελευταίων ημερών και ρίχνουν φως στις τύχες των δύο ισχυρών ανδρών και αντιπάλων, του Μητροπολίτη Χρυσόστομου που μαρτύρησε στη Σμύρνη και του Ύπατου Αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη.
Στο δεύτερο επεισόδιο, την Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου, με τίτλο «Τα μεγάλα “αν” της Ιστορίας» θέτουμε τα μεγάλα ερωτήματα της Μικρασιατικής Καταστροφής που ακόμη διχάζουν ιστορικούς και ερευνητές. Ήταν σωστή η απόφαση του Βενιζέλου να στείλει στρατό στη Σμύρνη το 1919; Άλλαξαν οι εκλογές του 1920 την έκβαση της εκστρατείας; Θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί η καταστροφή της Σμύρνης; Ήταν δίκαιη η Δίκη των Έξι;
Κορυφαίοι Έλληνες και ξένοι ιστορικοί και ερευνητές τοποθετούνται και απαντούν στα παραπάνω ερωτήματα και μιλούν για τη στάση των συμμάχων, το σενάριο διεκδίκησης της Κωνσταντινούπολης, το ρόλο του βασιλιά Κωνσταντίνου αλλά και για τους δύο μεγάλους πρωταγωνιστές της Ιστορίας, τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Ιωάννη Μεταξά.
Στο ντοκιμαντέρ «Μικρά Ασία» συμμετέχουν (αλφαβητικά) οι ιστορικοί, ακαδημαϊκοί και ερευνητές: Βλάσης Αγτζίδης (Ιστορικός), Θάνος Βερέμης (Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών), Πασχάλης Κιτρομηλίδης (Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών), Αντώνης Κλάψης (Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου), Κώστας Κωστής (Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών), σερ Μάικλ Λιουέλιν-Σμιθ (πρώην Πρέσβης της Βρετανίας στην Ελλάδα), Τζάιλς Μίλτον (Συγγραφέας), Γιώργος Μαυρογορδάτος (τ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών), Ιάκωβος Μιχαηλίδης (Καθηγητής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσ/κης), Κωνσταντίνα Μπότσιου, (Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πειραιώς), Σπυρίδων Πλουμίδης (Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών), Γιώργος Πουλημένος (Ερευνητής, Συγγραφέας), Σωτήρης Ριζάς (Διευθυντής Ερευνών, Ακαδημία Αθηνών), Τάσος Σακελλαρόπουλος (Ιστορικός, Υπεύθυνος Ιστορικών Αρχείων Μουσείου Μπενάκη), Ερκάν Σερτσέ (Καθηγητής Dokuz Eylül Üniversitesi), Βικτωρία Σολομωνίδου (Λέκτορας University College London),·Κώστας Σταματόπουλος (Ιστορικός), Ευάνθης Χατζηβασιλείου (Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών), Αχιλλέας Χατζηκωνσταντίνου (Ερευνητής, Συγγραφέας).
Συντελεστές
- Παρουσίαση: Αλέξης Παπαχελάς
- Σκηνοθεσία: Στέφανος Μπερτάκης
- Αρχισυνταξία-Σενάριο: Σάκης Ιωαννίδης
- Δημοσιογραφική έρευνα: Μυρτώ Κατσίγερα
- Μοντάζ: Μυρτώ Λεκατσά, Μάγδα Mαρτζούκου
- Διεύθυνση φωτογραφίας: Νικόλας Καρανικόλας
- Ηχοληψία: Άρης Καφέντζης
- Επιστημονικός Σύμβουλος: Μανώλης Κούμας
- Παραγωγή: Χρήστος Κάτσικας – ΣΚΑΪ
