Τις δράσεις του νέου ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας 2021 – 2027 παρουσίασε σήμερα ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας στους 38 Δημάρχους και σε Φορείς της Κεντρικής Μακεδονίας, σε τριπλή συνεδρίαση, στη Θεσσαλονίκη.
Οι ενημερωτικές συνεδριάσεις είχαν ως κύριο αντικείμενο τα έργα με δικαιούχους τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Κεντρικής Μακεδονίας και χωρίστηκαν σε τρεις ενότητες:
- Η πρώτη αφορούσε στις νέες προσκλήσεις του ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, που έχουν αποκλειστικά δικαιούχους τους 38 Δήμους της περιοχής και στη νέα δυνατότητα που δίνει η Περιφέρεια στους Δήμους να υποβάλλουν προτάσεις στο νέο ΕΣΠΑ, με τον τρόπο «Μελέτη – Κατασκευή» στα συγχρηματοδοτούμενα έργα, κάτι που αποτελεί πάγιο αίτημα των ΟΤΑ..
- Η δεύτερη αφορούσε στο νέο πρόγραμμα «Μητροπολιτική Θεσσαλονίκη», όπου πλέον συμμετέχουν 12 Δήμοι της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης (αντί οχτώ του προηγούμενου προγράμματος) και στους οποίους δίνεται η δυνατότητα για τουλάχιστον μια εμβληματική ολοκληρωμένη παρέμβαση ανά Δήμο.
- Η τρίτη αφορούσε στις μη αστικές περιοχές της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, όπου μέσω του νέου ΕΣΠΑ η Περιφέρεια χρηματοδοτεί ολοκληρωμένες παρεμβάσεις, με στόχο την ενίσχυση και τη διασύνδεση του τουρισμού με τον πολιτισμό, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν μέσω δυο προγραμμάτων σε συνολικά 15 Δήμους δύο χωρικών ενοτήτων: της ορεινής και ημιορεινής ζώνης της Κεντρικής Μακεδονίας και της ζώνης Στρυμονικού – Αμφίπολης.
Παρουσιάζοντας την πορεία του νέου ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, που ανέρχεται σε 1,44 δισεκατομμύρια ευρώ ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε ότι «έχουμε ήδη εκδώσει Προσκλήσεις για έργα και δράσεις ύψους 827,5 εκατομμυρίων ευρώ, έχουμε ήδη εντάξει έργα ύψους 529,5 εκατομμυρίων ευρώ και έχουμε ήδη υπογράψει συμβάσεις υλοποίησης των έργων ύψους 352,6 εκατομμυρίων ευρώ».
Νέες προσκλήσεις για Δήμους
Ο Περιφερειάρχης στην ενότητα για τις νέες προσκλήσεις του νέου ΕΣΠΑ, παρουσία και των 38 Δημάρχων της Κεντρικής Μακεδονίας, υπογράμμισε ότι πρόκειται για προσκλήσεις οι οποίες ήταν έτοιμες να εκδοθούν από το Νοέμβριο του 2023, όμως συνειδητά η διοίκηση της Περιφέρειας επέλεξε να τις προκηρύξει, μετά την ανάληψη καθηκόντων από τις νέες δημοτικές αρχές, ώστε να μην υπάρξουν οποιαδήποτε προβλήματα.
«Ήδη το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με συνολικούς πόρους ύψους 1,44 δισ. ευρώ, που όπως έχω πει πολλές φορές, αποτελεί την μεγαλύτερη χρηματοδοτική παρέμβαση όλων των εποχών στην Κεντρική Μακεδονία, παρουσιάζει στοιχεία υλοποίησης τα οποία προοιωνίζονται την επιτυχή έκβαση του. Και όταν λέμε επιτυχής έκβαση, εννοούμε τρία πράγματα: Απορρόφηση των πόρων. Υλοποίηση των έργων. Και το πιο σημαντικό, ουσιαστικές λύσεις στις πραγματικές ανάγκες των συμπολιτών μας. Ανοίγεται ο νέος ορίζοντας για τις νέες προτάσεις και εντάξεις των έργων των 38 Δήμων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Μάλιστα, ειδικά για τις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατόν να εκπονήσουν μόνοι τους οι Δήμοι οριστικές μελέτες, σήμερα θα σας παρουσιάσουμε τον τρόπο εφαρμογής του συστήματος ‘Μελέτη -Κατασκευή’ σε συγκεκριμένες κατηγορίες συγχρηματοδοτούμενων έργων, που περιλαμβάνονται στις προσκλήσεις. Είναι πρώτη φορά που θα συμβεί κάτι τέτοιο και είναι το αποτέλεσμα μία συντονισμένης προσπάθειας, που έκανε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας όλο το προηγούμενο διάστημα για να γίνει αποδεκτό. Να μπορούμε δηλαδή να χρηματοδοτήσουμε με πόρους του ΕΣΠΑ τόσο τη μελέτη όσο και την κατασκευή των έργων στους Δήμους, στις κατηγορίες των έργων που αυτό είναι εφικτό», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας.
Μητροπολιτική Θεσσαλονίκη
Παρουσία των 12 Δημάρχων, οι Δήμοι των οποίων συμμετέχουν στο νέο πρόγραμμα «Μητροπολιτική Θεσσαλονίκη» (Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Δέλτα, Θερμαϊκού, Θέρμης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Κορδελιού – Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Πυλαίας – Χορτιάτη και Ωραιοκάστρου), ο κ. Τζιτζικώστας, η Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου και τα στελέχη της Διαχειριστικής Αρχής του ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, παρουσίασαν τα νέα στοιχεία και τη δομή του προγράμματος.
«Καλούμαστε, με τη νέα διευρυμένη μας σύνθεσή μας να συνεχίσουμε το πολύ σημαντικό έργο που έχουμε κάνει μέχρι σήμερα. Γιατί είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι στο ολοκληρωμένο ΕΣΠΑ και τολμήσαμε και πετύχαμε. Πετύχαμε τόσο στο επίπεδο της υλοποίησης των χρήσιμων και κρίσιμων έργων για τους συμπολίτες μας, στις γειτονιές και τους Δήμους μας, όσο και στο πρωτόγνωρο και πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα ‘πείραμα’ της σύνθεσης και της στενής συνεργασίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, οχτώ Δήμων, και περισσότερων από δέκα τοπικών θεσμικών εταίρων και επιστημονικών φορέων. Και πλέον έχουμε δημιουργήσει μια ισχυρή βάση, ένα πραγματικό οικοδόμημα, που μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε και υλοποιήσουμε τις παρεμβάσεις που χρειάζεται η ‘Λειτουργική’ όπως την αποκαλούμε πλέον περιοχή της Θεσσαλονίκης για το 2030.
Όλοι μαζί, έχουμε κάνει εξαιρετική δουλειά και πλέον καλούμαστε να τη συνεχίσουμε και να την αναπτύξουμε ακόμα περισσότερο. Μια δουλειά που όλοι μας αναγνωρίζουμε ότι έχει τη σφραγίδα της Βούλας Πατουλίου, η οποία ως Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, με τον δικό της τρόπο από την πρώτη ημέρα αφοσιώθηκε και συνέβαλε τα μέγιστα σε αυτή τη σπουδαία επιτυχία. Δεν μένουμε όμως σε όσα μαζί καταφέραμε. Τώρα κοιτάμε μπροστά. Και γνωρίζουμε πολύ καλά, ότι υπάρχουν ανάγκες αλλά και πολλές παρεμβάσεις που πρέπει να υλοποιήσουμε για να συνεχίσουμε να ανταποκρινόμαστε στην εμπιστοσύνη των συμπολιτών μας. Και βέβαια, ούτε στιγμή δεν στρέφουμε το βλέμμα μας από τον κύριο και πρωταρχικό στόχο μας, τη βελτίωση της καθημερινότητας και της ποιότητας ζωής όλων των συμπολιτών μας», σημείωσε εισαγωγικά ο κ. Τζιτζικώστας.
Στόχος, όπως υπογράμμισε ο Περιφερειάρχης είναι αφενός να υλοποιηθούν στο νέο πρόγραμμα όσο το δυνατόν περισσότερα έργα και δράσεις, αφετέρου να αφήσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα από τουλάχιστον ένα εμβληματικό έργο, το δικό του αποτύπωμα, σε καθέναν από τους 12 Δήμους.
«Ένα βασικό δίδαγμα από την προηγούμενη περίοδο είναι ότι καταφέραμε και υλοποιήσαμε πολλές παρεμβάσεις και έργα κυρίως στον άξονα της αναβάθμισης του δημόσιου χώρου, της δημιουργίας πολλών νέων πράσινων χώρων και πάρκων και της ανάπλασης περιοχών στα όρια της περιοχής εφαρμογής. Τώρα που έχουμε περισσότερους Δήμους και μεγαλύτερες ανάγκες, πιστεύω ότι είναι η ώρα να συναποφασίσουμε να εργαστούμε για την υλοποίηση ακόμα μεγαλύτερων, πιο εμβληματικών παρεμβάσεων σε κάθε έναν από τους 12 πλέον Δήμους. Και το αναφέρω αυτό, όχι στη βάση των εντυπώσεων, αλλά σε καθαρά πρακτικό και ουσιαστικό για τον τόπο μας και τους συμπολίτες μας επίπεδο.
Γιατί πραγματικά πιστεύω ότι υπάρχει η δυνατότητα να χρηματοδοτηθεί από τουλάχιστον μία μεγάλη παρέμβαση σε κάθε Δήμο, με τις απαραίτητες ‘διορθωτικές’ κινήσεις σε αυτά που εσείς έχετε ιεραρχήσει ως προτεραιότητα και μας έχετε υποβάλει ως προτάσεις. Η μη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουμε μελέτες ωρίμανσης έργων, πλέον έχει λυθεί. Η πρόθεσή μας είναι, και σας καλώ αυτό να το συναποφασίσουμε σήμερα γιατί στο ΕΣΠΑ ο χρόνος είναι χρήμα, να κατευθυνθούμε σε τουλάχιστον μία εμβληματική παρέμβαση σε κάθε Δήμο, που θα αφήσει ουσιαστικό αποτύπωμα στις τοπικές κοινωνίες, στους συμπολίτες μας, στις τοπικές επιχειρήσεις. Για όσες προτάσεις απαιτείται, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας θα συμβάλλει και στην ωρίμανσή τους. Και φυσικά, σύμφωνα με το στρατηγικό μας σχέδιο θα προχωρήσουμε και όλες τις υπόλοιπες προσκλήσεις για παρεμβάσεις στους Δήμους», επισήμανε ο κ. Τζιτζικώστας.
Μη αστικές περιοχές
Σε ό,τι αφορά στα δυο νέα προγράμματα σε μη αστικές περιοχές της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ο Περιφερειάρχης επισήμανε: «Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, την προηγούμενη περίοδο, πάντα με βάση τους διαθέσιμους πόρους, δώσαμε προτεραιότητα στις αστικές περιοχές, εκεί όπου η συσσώρευση προβλημάτων έτεινε να δημιουργήσει κάποιες εστίες οξείας κοινωνικής ανισότητας, και με αυτά τα δεδομένα σχεδιάσαμε και εφαρμόζουμε τις Στρατηγικές Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις της Κεντρικής Μακεδονίας.
Στο σχεδιασμό του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027, εκτός των αστικών κέντρων, επικεντρωνόμαστε και σε περιοχές με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: με αυξημένη διαθεσιμότητα πλουτοπαραγωγικών πόρων, ιδιαίτερο πολιτιστικό και περιβαλλοντικό δυναμικό και δυνατότητες για αξιόλογη τοπική παραγωγή και βιώσιμη τουριστική δραστηριότητα. Αποφασίσαμε λοιπόν, έπειτα από εξειδικευμένη ανάλυση, να προχωρήσουμε σε μια ολοκληρωμένη παρέμβαση σε δύο ευρύτερες περιοχές που παρουσιάζουν ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα και ταυτόχρονα πληρούν τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
- Πρώτη περιοχή, η ορεινή και ημιορεινή ζώνη της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, όπου έχουμε τεράστιες δυνατότητες στον τομέα του ορεινού και ημιορεινού τουρισμού, με το δίκτυο αρχαιολογικών και ιστορικών χώρων, με ένα ‘τόξο’ περιοχών ειδικού περιβαλλοντικού και τουριστικού ενδιαφέροντος και με πόλους έλξης διεθνούς εμβέλειας. Θα προχωρήσουμε στην Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση Ορεινών Περιοχών Κεντρικής Μακεδονίας.
- Η δεύτερη περιοχή είναι η ανατολική ζώνη κατά μήκος της ακτής του Στρυμονικού Κόλπου, η οποία επίσης διαθέτει αυξημένες δυνατότητες στον τομέα του τουρισμού, και έχει ισχυρή χωρική σύνδεση με δύο πολιτιστικούς πόρους διεθνούς εμβέλειας, βόρεια με την Αμφίπολη και νότια με το Άγιο Όρος, και θα αποτελέσει την Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση Στρυμονικού – Αμφίπολης.
H συγκεκριμένη οριοθέτηση και εξειδίκευση των δύο αυτών περιοχών αποτέλεσε αντικείμενο εμπειρογνωμοσύνης. Σήμερα είμαστε εδώ για να ξεκινήσουμε τη διαδικασία λεπτομερούς σχεδιασμού των δύο αυτών Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων, όπως άλλωστε κάνουμε όλα αυτά τα χρόνια στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, σε συνεργασία με τους Δήμους τα Επιμελητήρια, τους εμπλεκόμενους φορείς αλλά και τους ίδιους τους πολίτες».
Οι Δήμοι που συμμετέχουν στα δύο αυτά προγράμματα είναι 15: Δίου – Ολύμπου, Βέροιας, Ηρωικής Πόλης Νάουσας, Έδεσσας, Αλμωπίας, Παιονίας, Κιλκίς, Σιντικής, Ηράκλειας, Σερρών, Εμμανουήλ Παππά, Νέας Ζίχνης, Αμφίπολης, Βόλβης και Αριστοτέλη.
Ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε ότι «θέλουμε, στις δύο αυτές Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις, να εντάξουμε ό,τι πιο καινοτόμο, ό,τι πιο αποτελεσματικό και ό,τι πιο επωφελές ταυτόχρονα και για την τοπική ανάπτυξη και για την προώθηση της σύνδεσης του περιβαλλοντικού και πολιτιστικού δυναμικού με την τοπική παραγωγή και για τη βιώσιμη τουριστική δραστηριότητα, σε όλη την Περιφέρεια. Το ξεκαθαρίζω: Στόχος μας μας δεν είναι να προσθέσουμε απλά κάποιες χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ στις τρέχουσες παρεμβάσεις στις δύο περιοχές ή σε άλλες παράλληλες δράσεις από άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα.
Στόχος μας είναι οι δύο περιοχές να γίνουν υπόδειγμα καινοτόμας χωρικής ανάπτυξης. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο, με δύο ισχυρούς πόλους περιβαλλοντικής, τουριστικής, οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στον ορεινό και ημιορεινό αλλά και τον παραθαλάσσιο χώρο της Περιφέρειας μας. Γιατί έτσι εξασφαλίζουμε τα περισσότερα ουσιαστικά οφέλη για τους συμπολίτες μας. Και για το λόγο αυτό σας καλούμε να συμμετέχετε με τη μέγιστη δυνατή συνεργασία και αποτελεσματικότητα τόσο στο σχεδιασμό, όσο και στην υλοποίηση των έργων. Θέλουμε για ακόμα μία φορά, σε ένα ακόμα έργο η Κεντρική Μακεδονία να αποτελέσει στην Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη παράδειγμα και πρότυπο συνεργασίας, συντονισμού και αποτελεσματικότητας. Το θέλουμε για τον τόπο μας, για τις τοπικές κοινωνίες, για όλους τους συμπολίτες μας».
