Για σφυρηλατημένες σχέσεις και διμερή συμπόρευση που απέκτησε στρατηγικό χαρακτήρα με την Κοινή Διακήρυξη των Αθηνών τον Δεκέμβριο του 2019, μίλησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο Βελιγράδι κατά την κοινή συνέντευξη με τον Αλεξάνταρ Βούσιτς. Η ένταξη των δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ είναι στρατηγικός στόχος, στεκόμαστε δίπλα σας, τόνισε ο πρωθυπουργός, συμπληρώνοντας: «Η Ελλάδα είναι ο πιο σταθερός σύμμαχος υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Σερβίας και πιστεύω ότι πρέπει και το Βελιγράδι να αξιοποιήσει τη θετική συγκυρία προς όφελος της ευρωπαϊκής προοπτικής».
«Προσβλέπουμε εντός του έτους στη σύγκλιση του τέταρτου συμβουλίου συνεργασίας με το βλέμμα στραμμένο σε μέλλον ειρήνης και κοινωνικής ευημερίας. Επαναβεβαιώνεται η συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. Δεν είναι τυχαίο ότι επισκέπτομαι το Βελιγράδι συνοδευόμενος από 4 υπουργούς και πολλούς επιχειρηματίες. Θέλουμε να προωθήσουμε περαιτέρω επενδυτικές σχέσεις σε συγκεκριμένους τομείς. Ιδιαίτερα σημαντικό θέμα της ατζέντας είναι η διασύνδεση στην ενέργεια και τις μεταφορές είπε ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στον εκσυχρονισμό της γραμμής Θεσσαλονίκη – Βελιγράδι και το στρατηγικής σημασίας έργο από τον Πειραιά στη Βουδαπέστη», είπε ο πρωθυπουργός.
Η πατρίδα μου διαχρονικά ενθαρρύνει έμπρακτα την περιφερειακή διασυνδεσιμότητα για πολίτες και αγαθά κι αυτός είναι σημαντικός δρόμος που οδηγεί στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, συμπλήρωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Επίσης αναφέρθηκε στον κάθετο διάδρομο μεταφοράς φυσικού αερίου από νότο – βορρά και αντίστροφα, μέσω Ρεβυθούσας, υπογραμμίζοντας ότι η Σερβία διαθέτει μεγάλες αποθήκες.
Στην Ελλάδα έχουμε την τεχνογνωσία αφού παράγουμε το 50% από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και θέλουμε να γίνουμε κόμβος εξαγωγής και να βοηθήσουμε τη Σερβία στην πράσινη μετάβαση της, πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
«Η θέση μας για το Κόσοβο είναι σταθερή και γνώμονας σε όλα είναι το διεθνές δίκαιο», πρόσθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Αλεξάνταρ Βούσιτς: Ευγνώμονες στην Ελλάδα
H Σερβία είναι αποφασισμένη να συνεχίσει και να επιταχύνει την ευρωπαϊκή της πορεία και είμαστε ευγνώμονες στην Ελλάδα για την υποστήριξη που μάς παρέχει.
Καλωσορίζουμε όλες τις ελληνικές επιχειρήσεις που θέλουν να μας παρέχουν βοήθεια. Εχουμε χρήματα αλλά δεν έχουμε αρκετές εταιρείες για τις απαραίτητες ενέργειες Γι αυτό έχω ζητήσει από τον Έλληνα πρωθυπουργό επέκταση των ελληνικών επχιειρήσεων., είπε ο πρόεδρος της Σερβίας. Η Σερβία είναι μικρή οικονομία αλλά η ισχυρότερη στα δυτικά Βαλκάνια και καλύπτουμε το 65% του ΑΕΠ στην περιοχή, είπε ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, αναφερόμενος επίσης στα ενεργειακά θέματα αλλά και στη συνεργασία στην τουριστική διασύνδεση των δύο χωρών.
Αναλυτικά οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Σερβίας Aleksandar Vučić στο Βελιγράδι
«Αξιότιμε κ. Πρόεδρε, αγαπητέ Aleksandar, κάθε φορά που βρίσκομαι στο Βελιγράδι -για να δανειστώ μια φράση την οποία χρησιμοποίησες- αισθάνομαι και εγώ σαν να είμαι στο σπίτι μου. Θέλω να σε ευχαριστήσω και πάλι για την θαυμάσια φιλοξενία χθες το βράδυ, αλλά και για τις πολύ ουσιαστικές συζητήσεις που είχαμε σήμερα το πρωί.
Νιώθω καλά, και εγώ και οι συνεργάτες μου, γιατί πιστεύω ότι διαπιστώνουμε την πρόοδο των σχέσεών μας. Είναι σχέσεις οι οποίες είναι σφυρηλατημένες στο πέρασμα του χρόνου, καθώς τα κράτη μας δεν βρίσκονται μόνο κοντά γεωγραφικά, αλλά συναντώνται και συμβαδίζουν και σε όλες τις μεγάλες ιστορικές επιλογές.
Αυτή η διμερής συμπόρευση απέκτησε και στρατηγικό χαρακτήρα με την κοινή Διακήρυξη την οποία είχαμε υπογράψει στην Αθήνα, λίγους μήνες μετά την ανάληψη της Πρωθυπουργίας από εμένα, το Δεκέμβριο του 2019, στο 3ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας.
Και, όπως είπες, προσβλέπουμε τώρα, εντός του έτους, στη σύγκληση του 4ου Συμβουλίου Συνεργασίας, με το βλέμμά μας πάντα στραμμένο σε ένα μέλλον ειρήνης, ανάπτυξης, κοινωνικής ευημερίας, στην Ελλάδα, στη Σερβία, στα Βαλκάνια, στην Ευρώπη.
Αυτή την απόφασή μας να συνεργαστούμε σε όλα τα πεδία είχαμε την ευκαιρία να την επαναβεβαιώσουμε σήμερα. Δεν είναι τυχαίο ότι βρίσκομαι στο Βελιγράδι συνοδευόμενος από τέσσερις Υπουργούς αλλά και με μία ευρύτατη επιχειρηματική αποστολή -όπως είπες, θα μπορούσαμε να είχαμε φέρει πολύ περισσότερους επιχειρηματίες σήμερα μαζί μας- γιατί θέλουμε να προωθήσουμε περαιτέρω τις οικονομικές – επενδυτικές μας σχέσεις, σε συγκεκριμένους τομείς αλλά και σε συγκεκριμένα έργα.
Εμείς αλλά και οι Υπουργοί μας είχαν -πιστεύω- πολύ χρήσιμες διμερείς επαφές. Μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα, όπως είπες, η διασύνδεση των χωρών μας στην ενέργεια, στις μεταφορές. Μίλησες για τη μεγάλη σημασία την οποία αποδίδουμε και οι δύο στον εκσυγχρονισμό της γραμμής Θεσσαλονίκη – Βελιγράδι. Όπως και την ολοκλήρωση ουσιαστικά ενός ευρύτατου άξονα που θα ξεκινά από τον Πειραιά και θα καταλήγει στη Βουδαπέστη. Είναι ένα έργο στρατηγικής σημασίας για τις χώρες μας, αλλά -τολμώ να πω- και στρατηγικής σημασίας για όλη τη νοτιοανατολική Ευρώπη. Για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να αξιοποιηθούν και ευρωπαϊκοί πόροι, οι οποίοι προορίζονται για τα Δυτικά Βαλκάνια.
Εξάλλου, η πατρίδα μου διαχρονικά ενθαρρύνει έμπρακτα τη συμμετοχή της Ένωσης στην ανάπτυξη των υποδομών της Σερβίας αλλά και των γειτονικών χωρών της χερσονήσου. Κι αυτό τελίκά διότι αυτή η περιφερειακή διασυνδεσιμότητα, το πόσο γρήγορα μπορούν να ταξιδεύουν οι πολίτες των Δυτικών Βαλκανίων αλλά και τα αγαθά, αποτελεί τελικά έναν από τους πιο σημαντικούς δρόμους που οδηγούν στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Βέβαια, η συνεργασία Ελλάδας και Σερβίας επεκτείνεται και στην ενεργειακή και εφοδιαστική ασφάλεια, όπως και στη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας. Υποστηρίζουμε πάρα πολύ θερμά τον κάθετο διάδρομο μεταφοράς αερίου από τον νότο στον βορρά και αντίστροφα. Είναι μαζί μας και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου για να συζητήσει ακριβώς περισσότερες συνεργασίες με τις δικές σας εταιρείες. Θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε φυσικό αέριο στη σερβική αγορά μέσω του τερματικού σταθμού και της Ρεβυθούσας αλλά και άλλων πλωτών σταθμών, ενώ εσείς με τη σειρά σας θα μπορούσατε να μας παραχωρήσετε μεγάλους χώρους αποθήκευσης τους οποίους διαθέτετε.
Είναι ένα παράδειγμα μόνο της συνεργασίας που μπορούμε να αναπτύξουμε στον ενεργειακό τομέα, η οποία μπορεί να επεκταθεί φυσικά και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Όπως ανέφερες, εμείς διαθέτουμε σε αυτόν τον τομέα πολύτιμη τεχνογνωσία. Παράγουμε σχεδόν το 50% της ηλεκτρικής μας ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Και φιλοδοξούμε να γίνουμε και ένας κόμβος εξαγωγής πράσινης ενέργειας προς τον βορρά. Και θέλουμε να βοηθήσουμε τη Σερβία στη δική της πράσινη μετάβαση, καθώς σταδιακά θα υπάρχει απεξάρτηση από τις πιο ρυπογόνες πηγές παραγωγής ενέργειας προς την πράσινη ενέργεια, μεταφέροντας και τεχνογνωσία αλλά και επενδυτικά κεφάλαια.
Και βέβαια, θέλω να ευχηθώ στον φίλο Aleksandar, στον Πρόεδρο Vučić, καλή επιτυχία για την Specialized EXPO 2027, η οποία θα διεξαχθεί για πρώτη φορά εδώ στο Βελιγράδι. Είναι μια υποψηφιότητα την οποία η Αθήνα στήριξε ολόθερμα και για την καλή διοργάνωση της οποίας είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε με κάθε τρόπο.
Θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε και στη συνέχεια πιο αναλυτικά για άλλους τομείς οικονομικής συνεργασίας. Θέλω να πω, όμως, αυτό το οποίο είπε και ο Πρόεδρος Vučić: ότι η σερβική οικονομία έχει δείξει εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια. Είναι μακράν η μεγαλύτερη οικονομία στα Δυτικά Βαλκάνια. Και καθώς η Ελλάδα βγαίνει και αυτή από την οικονομική κρίση, πιστεύω ότι οι δύο οικονομίες μας είναι συντονισμένες σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Κατά συνέπεια η διασύνδεσή τους μόνο όφελος μπορεί να έχει και για τις δύο χώρες.
Και βέβαια, μιλώντας για την Ευρώπη, η Ελλάδα έχει υπάρξει ίσως ο πιο σταθερός σύμμαχος, αγαπητέ μου Aleksandar, στεκόμαστε στο πλευρό σας υπέρ της ευρωπαϊκής σας προοπτικής. Και πρέπει να πω ότι οι συζητήσεις στις Βρυξέλλες γενικά για τα ζητήματα της ευρωπαϊκής διεύρυνσης έχουν αποκτήσει νέα δυναμική. Οι αποφάσεις που έλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση την περασμένη χρονιά για την Ουκρανία, τη Μολδαβία, τη Γεωργία αλλά και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, είναι ιστορικές και πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει και το Βελιγράδι να αξιοποιήσει αυτή τη θετική συγκυρία προς όφελος της ενταξιακής διαδικασίας.
Και χαίρομαι πολύ που άκουσα τον Πρόεδρο Vučić να μιλάει με πολύ ξεκάθαρα λόγια για την ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας. Το έχω πει πολλές φορές, το επαναλαμβάνω και εδώ: δεν μπορεί να υπάρχει μέλλον, ευρωπαϊκό μέλλον, για τα Δυτικά Βαλκάνια χωρίς να υπάρχει ευρωπαϊκό μέλλον για τη Σερβία, τη μεγαλύτερη χώρα των Δυτικών Βαλκανίων.
Για εμάς η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων, συνολικά, στην Ευρώπη είναι στρατηγικός μας στόχος -ήταν στρατηγικός στόχος από τη Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης πριν από 21 χρόνια. Και επιταχύνοντας κι εσείς τις μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της χώρας, θα έρθετε πιο κοντά στην Ευρώπη.
Πιστεύω ότι μπορούμε, αγαπητέ Aleksandar, να κάνουμε το 2024 μία χρονιά σημαντικής προόδου για τη Σερβία και εμείς θα σταθούμε δίπλα σας σε αυτή την προσπάθεια.
Με ενημέρωσε ο Πρόεδρος και για τις εξελίξεις στον διάλογο με την Πρίστινα. Όπως γνωρίζετε, η δική μας θέση για το Κόσοβο παραμένει σταθερή. Και πιστεύουμε ότι η ευρωπαϊκή διαμεσολάβηση και ο διάλογος είναι μονόδρομος για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο πλευρών. Και αυτό θα σηματοδοτούσε, τελικά, και τη σταθερότητα σε ολόκληρη την περιοχή που είναι ο απώτερος στόχος όλων μας.
Παρακολουθούμε και εμείς με ανησυχία τις εντάσεις των τελευταίων μηνών. Δεν πρέπει να επιστρέψουμε σε επικίνδυνες καταστάσεις του παρελθόντος και ξέρω ότι αυτό θέλει και ο Πρόεδρος Vučić.
Συζητήσαμε, τέλος, και όλες τις διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, την Ερυθρά Θάλασσα, την Ουκρανία. Οι θέσεις μας είναι κοινές, πάντα με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο.
Κλείνω λέγοντας ότι αυτή η εγκάρδια και γόνιμη συζήτησή μας εμπλούτισε περισσότερο το φάσμα της στρατηγικής μας συνεργασίας και ότι κάναμε ένα ακόμα μεγάλο βήμα στην κοινή μας διαδρομή. Νομίζω ότι σε εμάς αλλά και στους συνεργάτες μας εναπόκειται να προσθέσουμε πολύ περιεχόμενο και ουσία στις στρατηγικές κατευθύνσεις που δώσαμε μέσα από αυτή την πολύ ουσιαστική διμερή συζήτηση.
Φίλε Aleksandar, σε ευχαριστώ για ακόμη μια φορά θερμά για τη θαυμάσια φιλοξενία».
