Η Τουρκία, με τη γενικότερη επιθετική ρητορική της και με τις αδιανόητες εκφράσεις κυβερνητικών αξιωματούχων της κατά της Ελλάδας, υπονομεύει τη δημιουργία ενός κλίματος που θα επέτρεπε εποικοδομητικό διάλογο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, τονίζει σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, εκφράζοντας παράλληλα την ευχή αυτό να αλλάξει.
Ειδικότερα, ο Νίκος Δένδιας στέλνει το μήνυμα πως είναι χρήσιμο και για την Τουρκία να αντιληφθεί ότι είναι προς το συμφέρον της να έχει έναν φιλικό και αξιόπιστο γείτονα που ανήκει στην ίδια συμμαχία, αλλά και στην ΕΕ και πως «οφείλει να αντιληφθεί επίσης ότι όπως δε διεκδικούμε ούτε σπιθαμή εδάφους της, το ίδιο απαιτούμε και από αυτήν». Μάλιστα, επαναλαμβάνει πως η διαφορά είναι επιλύσιμη στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Όπως παρατηρεί ο Νίκος Δένδιας, η κλιμάκωση της ρητορικής από τουρκικής πλευράς έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα και διαμηνύει πως απαιτείται επαγρύπνηση, εγρήγορση, ομόνοια και ψυχραιμία και ότι απέναντι στην κλιμακούμενη απειλή, η Ελλάδα θωρακίζεται. Επίσης, εκτιμά ότι «όσο πλησιάζουμε προς τις τουρκικές εκλογές η ένταση δεν θα μειωθεί και ο κίνδυνος ενός ατυχήματος ή ενδεχομένως μιας εσκεμμένης προκλητικής κίνησης αυξάνεται».
Αναφερθείς στο μεταναστευτικό, κάνει λόγο για εργαλειοποίησή του και για διαρκείς προσπάθειες σπίλωσης της εικόνας της χώρας μας, μέσω της συνεχούς διασποράς ψευδών ειδήσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Εξωτερικών επισημαίνει ότι στο διπλωματικό πεδίο έχει αναλάβει την ενημέρωση των φίλων και συμμάχων, καθώς και την ενίσχυση του πλέγματος σχέσεων που έχουμε δημιουργήσει. «Ουδεμία επαφή μας γίνεται τυχαία. Αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής» καθιστά σαφές και σημειώνει ότι επιβεβαιώνεται η κατανόηση των εταίρων μας και οι δημόσιες τοποθετήσεις τους απηχούν πλέον την ανάγκη εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου, του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου και της κοινής λογικής, αναφέροντας ως το πλέον πρόσφατο παράδειγμα τη στάση της Γερμανίας και της Μεγάλης Βρετανίας.
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, εκφράζει την εκτίμηση ότι αυτή η στοίχιση με θέσεις που η Τουρκία δεν ασπάζεται, όπως και η αναβάθμιση του ρόλου της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή, τα τρία τελευταία χρόνια, προκαλεί εκνευρισμό στη γειτονική χώρα.
Εν συνεχεία, ο Νίκος Δένδιας αναφέρεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου του 2021, τα οποία αναφέρονται στη λήψη μέτρων κατά της Τουρκίας σε περίπτωση υποτροπής, τονίζοντας ότι συνεχίζουν να ισχύουν. «Τόσο η χώρα μας όσο και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, όπως η Επιτροπή, η οποία κάθε χρόνο δημοσιεύει την έκθεση προόδου των υποψηφίων κρατών, παρακολουθούμε εκ του σύνεγγυς την τουρκική συμπεριφορά» υπογραμμίζει επιπροσθέτως.
Σε ερώτηση αν η επέκταση των χωρικών υδάτων νότια και ανατολικά της Κρήτης είναι ένα ζήτημα που βρίσκεται στο τραπέζι, ο Νίκος Δένδιας απαντά πως θα γίνει όταν η κυβέρνηση θεωρήσει ότι θα είναι προς το εθνικό συμφέρον, επισημαίνοντας πως της επέκτασης πρέπει να προηγηθεί μια τεχνική προεργασία, όπως η χάραξη ευθειών γραμμών βάσης και το κλείσιμο των κόλπων. Προεργασία η οποία βαίνει προς ολοκλήρωση, ενημερώνει ο υπουργός Εξωτερικών και σημειώνει όμως ότι η προεργασία αυτή δεν αποτελεί από μόνη της προάγγελο άλλων εξελίξεων. «Έχουμε τονίσει ότι η προεργασία αυτή έχει ξεκινήσει από την Κρήτη προκειμένου, όποτε κρίνει σκόπιμο η κυβέρνηση», να έχει τη δυνατότητα επέκτασης των χωρικών υδάτων, υπογραμμίζει με σαφήνεια.
Αναφορικά με τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία, θεωρεί αυτονόητο ότι εάν τουρκικές εταιρίες έχουν συναλλαγές με ρωσικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις, αυτό θα πρέπει να εξετασθεί και να ληφθούν τα προβλεπόμενα μέτρα. Μάλιστα, διαμηνύει πως δεν μπορεί η Τουρκία να αποτελεί παρακαμπτήρια οδό για τις ρωσικές εξαγωγές και εισαγωγές προϊόντων ή υπηρεσιών που τελούν υπό καθεστώς κυρώσεων.
Απαντώντας για τη συνεργασία με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, τη χαρακτήρισε άψογη και είπε ότι είναι διαρκής σε επίπεδο υπουργών και λοιπών παραγόντων.
Σε ό,τι αφορά το νέο «μνημόνιο» Τουρκίας – Λιβύης, ο Νίκος Δένδιας καθιστά σαφές πως ουδεμία «ολιγωρία» υπήρξε όσον αφορά την υπογραφή του. «Γνωρίζαμε ότι η Τουρκία προσπαθούσε με κάθε ευκαιρία να “ενεργοποιήσει” το παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο “μνημόνιο” του 2019. Το ενδεχόμενο αυτό και τον συναφή κίνδυνο περαιτέρω αποσταθεροποίησης της Λιβύης, καθώς και της ευρύτερης περιοχής, το είχαμε θέσει μετ’ επιτάσεως στους συνομιλητές μας, από την Αίγυπτο, Γαλλία, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ και άλλους. Και βεβαίως το είχαμε θέσει και σε Λίβυους συνομιλητές μας» αναφέρει και υπενθυμίζει ότι μέσα σε λίγες ώρες από τη σχετική ανακοίνωση το «μνημόνιο» καταδικάστηκε από τη Λιβυκή Βουλή και την πλειοψηφία του Υψηλού Συμβουλίου, αλλά επίσης και την άμεσα ηχηρή αντίδραση από ΕΕ, ΗΠΑ, Αίγυπτο, Κύπρο, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία κ.ά. «Αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει αν δεν υπήρχε προεργασία με τους συμμάχους και εταίρους για το ζήτημα της Λιβύης, και μάλιστα σε βάθος χρόνου» επεξηγεί. Επιπλέον, σημειώνει πως το μνημόνιο που υπογράφηκε με την τουρκική πλευρά αντιβαίνει στη συμφωνία του φόρουμ του Πολιτικού Διαλόγου της Λιβύης, καθώς η μεταβατική κυβέρνηση δεν έχει το δικαίωμα να συνάπτει συμφωνίες που δεσμεύουν διεθνώς τη χώρα.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο υπουργός Εξωτερικών κάνει ειδική αναφορά στις σχέσεις της Ελλάδας με την Αίγυπτο, τονίζοντας ότι είναι κάτι παραπάνω από στρατηγικές. «Είναι σχέσεις ζωτικής σημασίας για τη χώρα μας» όπως διαμηνύει και επισημαίνει πως δεν είναι τυχαίο ότι στα τρία χρόνια που είναι υπουργός Εξωτερικών έχει επισκεφθεί το Κάιρο δώδεκα φορές και ότι συναντά τον Αιγύπτιο ομόλογό του με κάθε ευκαιρία. Αναφερόμενος στην πρόσφατη επίσκεψή του στο Κάιρο, διαπιστώνει πως υπήρξε πλήρης σύμπτωση απόψεων όσον αφορά τις εξελίξεις στη Λιβύη και αποφασίστηκε να συνεχιστεί ο συντονισμός σε όλα τα επίπεδα. Επίσης, αναφέρει πως αμφότερες πλευρές υπογράμμισαν τη σημασία που έχει η συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, καθώς και η από κοινού δέσμευση για την προστασία της.
Τέλος, ο Νίκος Δένδιας κάνει γνωστό πως προγραμματίζει να μεταβεί λίαν προσεχώς στο Κίεβο, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες που επικρατούν εκεί. «Θα είναι η συνολικά η τρίτη επίσκεψή μου στην Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου, καθώς έχω επισκεφθεί ήδη δύο φορές την Οδησσό. Η επίσκεψη αυτή σηματοδοτεί την πλήρη προσήλωσή μας στην αρχή του σεβασμού της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και όλων των κρατών γενικότερα. Η Ελλάδα προασπίζεται ως βασική αρχή το Διεθνές Δίκαιο» τονίζει και αναδεικνύει ως βασικό μέλημα της Ελλάδας την προστασία της ελληνικής κοινότητας, μεγάλο μέρος της οποίας διαβιοί σε περιοχές υπό ρωσική κατάληψη και άρα μη προσβάσιμες, τουλάχιστον στην παρούσα συγκυρία. «Ευελπιστούμε, με την πρώτη δυνατή ευκαιρία, να μπορέσουμε να προσφέρουμε την αρωγή μας στους Έλληνες ομογενείς, οι οποίοι βρίσκονται ακόμα επί ουκρανικού εδάφους. Και βεβαίως, θα συνεχίσουμε να ζητούμε την απόδοση δικαιοσύνης για τυχόν εγκλήματα πολέμου που διαπράχθησαν» υπογραμμίζει.
