Ιστορική χαρακτήρισε τη σημερινή μέρα ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, καθώς, όπως είπε στη Βουλή «για ακόμη μία φορά, μετά από μισό αιώνα, η χώρα ξανά προμηθεύεται Καναντέρ». Στο πλαίσιο τοποθέτησής του, κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου με τίτλο «Έγκριση Σχεδίου Συμβάσεως για την Προμήθεια Αεροσκαφών τύπου DHC-515», ο κ. Κικίλιας είπε ότι από το 1974 που η χώρα μας απέκτησε εννέα πυροσβεστικά Canadair CL 215, προχωρούμε σήμερα στην απόκτηση της τελευταίας γενιάς των Canadair 515 CL, σε μία συμφωνία πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών, με την καναδική κυβέρνηση και την εταιρεία που πλέον τα κατασκευάζει.
Σημειώνεται ότι πρόκειται για επτά Canadair CL-515, πέντε αμφίβια μεσαίου τύπου πυροσβεστικά αεροσκάφη με χωρητικότητα σε νερό περί τους 6 τόνους, τα οποία θα πληρωθούν μέσω ΕΣΠΑ και ευρωπαϊκών προγραμμάτων της επόμενης περιόδου, καθώς και άλλα δύο όμοια αεροσκάφη που η Ελλάδα θα προμηθευτεί μέσω του προγράμματος RescEU. Το πρόγραμμα αυτό προβλέπει την αγορά συνολικά 12 Canadair τα οποία θα διατεθούν (ανά 2) σε 6 κράτη-μέλη (Ελλάδα, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Κροατία).
Όπως είπε ο κ. Κικίλιας, μεσούσης της κλιματικής κρίσης και με πολύ σημαντικά όλα τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την προστασία τής ανθρώπινης ζωής, των περιουσιών των πολιτών, αλλά και του φυσικού κάλλους της χώρας και της οικολογίας, η συμφωνία αυτή για την προμήθεια αεροσκαφών είναι καθοριστικής σημασίας.
«Γνωρίζετε πολύ καλά ότι για πάρα πολλά χρόνια, ειδικά τα χρόνια των περιοριστικών δημοσιονομικών πολιτικών και της οικονομικής κρίσης στη χώρα, οι εξοπλιστικές προμήθειες, είτε στις Ένοπλες Δυνάμεις, είτε στα Σώματα Ασφαλείας και άρα και στην Πολιτική Προστασία και στο Πυροσβεστικό Σώμα ήταν πολύ δύσκολες και περιορίζονταν σε αυτές των αναγκαίων μέσων τα οποία απαιτούνταν προκειμένου να μπορέσουμε να προστατεύσουμε τη χώρα μας, καθώς πρόκειται για θέμα εσωτερικής ασφάλειας. Όπως γνωρίζετε τα Canadair 215 και 415 είναι τα κύρια μέσα με τα οποία δίνουμε τις μάχες μας. Μάχες που δώσαμε πέρυσι και θα δώσουμε και φέτος για την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών» ανέφερε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας και προσέθεσε: «Η προμήθεια των επτά Canadair αποτελεί ένα τεράστιο πρόγραμμα, του οποίου οι παραδόσεις είναι ήδη συμφωνημένες με την άλλη πλευρά, ενώ τις εγγυήσεις όλου του προγράμματος τις δίνει η ίδια η καναδική κυβέρνηση για την κατασκευαστική εταιρεία. Οι παραδόσεις έχουν ως εξής: Δύο αεροσκάφη θα παραδοθούν το 2027, ένα αεροσκάφος το 2028, ένα αεροσκάφος το 2029 και τρία αεροσκάφη το 2030».
Επισήμανε επίσης ότι η συγκεκριμένη προμήθεια θα αφορά επίσης το αρχικό απόθεμα ανταλλακτικών των επτά αεροσκαφών, καθώς και τον αντίστοιχο εξοπλισμό υποστήριξης. Επιπλέον, πέρα από τις παραπάνω παραγγελίες, η Ελλάδα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την κατασκευάστρια εταιρεία, προκειμένου να αναλάβει πρόγραμμα κόστους 43 εκατομμυρίων ευρώ για την αναβάθμιση και των CL415 αεροσκαφών Canadair τα οποία έχουμε στη χώρα μας. Αυτό αφορά μία από τις δράσεις του Προγράμματος ΑΙΓΙΣ και υλοποιείται μέσω του ΤΑΙΠΕΔ.
Σημείωσε, δε, ότι τις επόμενες μέρες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στον Καναδά και θα έχει την ευκαιρία -εφόσον κυρωθεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο επισήμως- να υπογράψει το τελετουργικό της συμφωνίας αυτής.
Υπογράμμισε τέλος ότι «η προμήθεια των Canadair είναι μια παρακαταθήκη για το Πυροσβεστικό Σώμα, για τους συμπολίτες μας, για τη χώρα και για τις επόμενες γενιές, και έρχεται να προστεθεί σε ένα πολύ φιλόδοξο, πολύ-πολύ μεγάλο και σημαντικό πρόγραμμα, το Πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ αξίας 2,1 δισ. ευρώ». «Για το οποίο είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω ότι με βάση τα χρονοδιαγράμματα τα οποία έχουμε βάλει και με τον τρόπο με τον οποίον προχωρούμε μέχρι τα τέλη Μαρτίου- αρχές Απριλίου θα έχει δημοπρατηθεί στο σύνολό το» τόνισε ο υπουργός, εξηγώντας ότι από την αντιπυρική περίοδο του 2025, οι εξοπλιστικές προμήθειες του ΑΙΓΙΣ θα αρχίσουν να έρχονται στη χώρα. «Μιλάμε για ελικόπτερα μεσαίου τύπου, για αμφίβια αεροσκάφη, για αεροσκάφη air surveillance, για drones, για sensors, για κάμερες infrared με λέιζερ και υπέρυθρα. Για πάνω από 1.000 πυροσβεστικά οχήματα, γιατί είναι τεράστιες οι ανάγκες στο Πυροσβεστικό Σώμα και κάποια από τα πυροσβεστικά οχήματα τα οποία έχουμε είναι πλέον τεσσάρων δεκαετιών και πίσω. Για όλες τις νέες τεχνολογίες, προκειμένου η τεχνητή νοημοσύνη να μπορεί να κάνει πρόγνωση-πρόβλεψη και εκτίμηση κινδύνου. Άρα θα έχουμε περαιτέρω αναβάθμιση και υποστήριξη του engage και του 112 στο war room της Πολιτικής Προστασίας, προγράμματα εκπαίδευσης, ευαισθητοποίησης, ψηφιοποίησης. Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο για πρώτη φορά επενδύεται έτσι συνολικά οργανωμένα και δομημένα στην Πολιτική Προστασία, στο Πυροσβεστικό Σώμα και στο Υπουργείο μας».
Ο εισηγητής της μειοψηφίας, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Συμεών Κεδίκογλου είπε ότι γενικά διάκειται θετικά, πρότεινε ωστόσο να συνεδριάσει η επιτροπή για τον συνολικό σχεδιασμό της αντιπυρικής προστασίας ενόψει της χρονιάς που έρχεται: Να γίνει σαφές, ότι δεν μιλάμε για αεροσκάφη τα οποία τα παραγγέλνουμε τώρα, τα κυρώνει η Βουλή και το καλοκαίρι θα τα έχουμε, αλλά στην καλύτερη περίπτωση να αρχίσουμε από το 2027 όπως ειπώθηκε και σε 6 με 8 χρόνια, όπως έγραφε και δημοσίευμα εφημερίδας, να έχουμε τουλάχιστον ένα μέρος από αυτό.
Ο αγορητής του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής Ανδρέας Πουλάς ανέφερε ότι η προμήθεια των 7 πυροσβεστικών αεροσκαφών DHC-515 είναι απαραίτητη αλλά πρέπει να γίνει με διαφάνεια. «Η παρούσα σύμβαση έχει αρκετές σκοτεινές γωνίες και μάλιστα σε κρίσιμα ζητήματα, τα οποία θα έπρεπε να γνωρίζουμε ως εθνική αντιπροσωπεία για να δώσουμε την έγκρισή μας επί συμβατικών όρων που δεσμεύουν την χώρα μας και δημιουργούν οικονομικές υποχρεώσεις πολλών εκατομμυρίων ευρώ» είπε ο κ. Πουλάς.
Ο αγορητής του ΚΚΕ Γιάννης Δελής παρατήρησε ότι στο νομοσχέδιο υπάρχει μια ολόκληρη σύμβαση προμήθειας και όμως σε αυτήν πουθενά δεν είναι ξεκαθαρισμένο το ακριβές τίμημα αυτής της προμήθειας: Προβλέπονται, περίπου, 361 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς όμως να είναι σαφές το εάν αυτοί θα είναι οι εθνικοί πόροι ή συγχρηματοδότηση. Αναφέρεται, βέβαια, το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά δεν αναφέρονται ούτε εκεί τα ακριβή ποσά».
Ο αγορητής της Ελληνικής Λύσης Βασίλειος Γραμμένος είπε ότι η χώρα μας χρειάζεται άμεση ενίσχυση των πτητικών εναέριων μέσων, ρώτησε να μάθει εάν τα συγκεκριμένα αεροσκάφη θα μπορούν να πετούν τη νύχτα και ζήτησε «το ακριβές ύψος της δαπάνης, όχι ημίμετρα και ασάφειες, για να καταλάβει και ο ελληνικός λαός τι θα πληρώσει».
Η αγορήτρια της Νέας Αριστεράς Πέτη Πέρκα ρώτησε το πότε θα μάθει η Βουλή τους τελικούς όρους της σύμβασης.
Ο αγορητής της ΚΟ Σπαρτιάτες, Διονύσης Βαλτογιάννης ζήτησε να μάθει εάν η συντήρηση και επιδιόρθωση των αεροσκαφών θα γίνονται στη χώρα μας, ενώ ο αγορητής της ΚΟ Νίκη Κομνηνός Δελβερούδης αναρωτήθηκε πως θα καλυφθεί το κενό στην πυρόσβεση μέχρι να παραδοθούν τα νέα αεροσκάφη.
Ο αγορητής της ΚΟ Πλεύση Ελευθερίας, Αλέξανδρος Καζαμίας ζήτησε μια καθαρή εξήγηση από την κυβέρνηση «για τους λόγους για τους οποίους παραλείπονται σημαντικές παράγραφοι της Συμφωνίας».
Ο παριστάμενος υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελος Τουρνάς είπε ότι στην κατεύθυνση της ενίσχυσης του μηχανισμού αντιμετώπισης καταστροφών και ιδιαίτερα του Πυροσβεστικού Σώματος «προχωράμε στην υλοποίηση του Εθνικού Προγράμματος Πολιτικής Προστασίας “ΑΙΓΙΣ” που περιλαμβάνει 39 υπο-προγράμματα συνολικής αξίας 2,1 δισεκατομμυρίων ευρώ περίπου, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων κατά 794 εκατομμύρια ευρώ, από το ΕΣΠΑ 2021 – 2027 κατά 713 εκατομμύρια ευρώ και από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας κατά 569 εκατομμύρια ευρώ. Μεταξύ των ανωτέρω προγραμμάτων περιλαμβάνονται και εκείνα που αφορούν στην ενίσχυση του αεροπορικού στόλου δασοπυρόσβεσης με την απόκτηση αεροσκαφών εναέριας επιτήρησης και έγκαιρης προειδοποίησης, ελικοπτέρων μεταφοράς προσωπικού και αεροπυρόσβεσης, ελαφρών αμφίβιων αεροσκαφών δασοπυρόσβεσης, καθώς επίσης και νέων βαρέων αεροσκαφών δασοπυρόσβεσης τύπου Canadair.
Ειδικότερα και όσον αφορά αυτά τα τελευταία, η χώρα μας σήμερα διαθέτει 10 αεροσκάφη Canadair CL-215 που βρίσκονται σε επιχειρησιακή αξιοποίηση πέραν των 40 ετών και 7 Canadair CL-415 άνω των 20 ετών, εκ των οποίων το ένα είναι καθηλωμένο λόγω σοβαρών βλαβών. Είναι προφανές, ότι τα εν λόγω αεροσκάφη λόγω παλαιότητας δεν επαρκούν να καλύψουν τις ανάγκες του σώματος οι οποίες προκύπτουν ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής που έχει αυξήσει σημαντικά τον αριθμό και τη σοβαρότητα των δασικών πυρκαγιών που εκδηλώνονται κάθε χρόνο στη χώρα μας. Εξάλλου η παλαιότητα των αεροσκαφών Canadair αντανακλάται στη μεγάλη συχνότητα βλαβών, στο μεγάλο χρόνο καθήλωση στους στο έδαφος για επισκευές, καθώς επίσης και στις συχνές ματαιώσεις απογείωσης λόγω βλαβών, γεγονός που δυσχεραίνει σημαντικά τη δράση της αεροπυρόσβεσης και ιδιαίτερα τις κρίσιμες ώρες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση μιας δασικής πυρκαγιάς.
Επιπρόσθετα οι διαρκώς μειούμενες πηγές προμήθειας ανταλλακτικών λόγω παλαιότητας και διακοπής υποστήριξης του υφιστάμενου στόλου από τη διεθνή αγορά ιδίως των παλαιών Canadair των CL-215, δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την επιχειρησιακή αξιοποίηση των σκαφών».
Όπως ανέφερε ο κ. Τουρνάς, το υπό έγκριση σχέδιο σύμβασης αποσκοπεί στην ενίσχυση του στόλου των πυροσβεστικών εναέριων μέσων κάτι που αποτελεί κοινό ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό στόχο. Ο στόχος αυτός τέθηκε ευρωπαϊκά με την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας τον rescEU και πλέον υλοποιείται στο πλαίσιο μιας κοινής προσπάθειας προς όφελος των μελών του μηχανισμού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, κατόπιν συστηματικών ενεργειών της προετοίμασε μια διακρατική συμφωνία με τον Καναδά και την αρμόδια αρχή της κυβέρνησης του Καναδά του Canadian Commercial Corporation για την ανανέωση και ενδυνάμωση του στόλου των εναέριων πυροσβεστικών μέσων των μελών του ευρωπαϊκού μηχανισμού. Η ευρωπαϊκή συμμετοχή και αρωγή στην ενίσχυση του στόλου των κρατών μελών εκδηλώνεται έμπρακτα όχι μόνο με την εξασφάλιση ενός κοινού μηχανισμού προμήθειας αλλά και με τη χρηματοδότηση της αγοράς δύο αεροσκαφών για κάθε συμμετέχουσα χώρα, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας στο πλαίσιο του rescEU.
Περαιτέρω, προς΄σεθεσε ο υφυπουργός, «η αγορά των 5 επιπλέον πυροσβεστικών αεροσκαφών από τα συνολικά 7, που προβλέπονται στη Σύμβαση, προβλέπεται να καλυφθούν από το ΕΣΠΑ 2021- 2027 καθώς επίσης και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος “ΑΙΓΙΣ”. Επί τη βάση της εν λόγω Διακρατικής Συμφωνίας που είχε διαμορφωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη μέλη και την αρμόδια αρχή της κυβέρνησης του Καναδά, η χώρα μας εισέρχεται πρώτη στη φάση υλοποίησης της Σύμβασης προμήθειας αεροσκαφών εγκαινιάζοντας το στρατηγικό πλαίσιο συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον Καναδά. Η προτεινόμενη προμήθεια θα αντικαταστήσει μερικώς και θα συμπληρώσει τα υφιστάμενα 10 Canader CL-415 με προηγμένα τεχνολογικά αεροσκάφη DHC-515. Σημειώνεται δε ότι τα εν λόγω αεροσκάφη αναμένεται να συμβάλουν δραστικά στην αύξηση της επιχειρησιακής ικανότητας και απόδοσης του εναέριου πυροσβεστικού στόλου, καθώς χρησιμοποιούνται σε όλες τις φάσεις δασοπυρόσβεσης. Δηλαδή, στην επιτήρηση, στην έγκαιρη προειδοποίηση, στην άμεση επέμβαση και στην αντιμετώπιση των μεγάλων συμβάντων. Ενώ παρέχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα σε ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως ενδεικτικά η ικανότητα μεταφοράς μεγαλύτερου ωφέλιμου φορτίου νερού ή επιβραδυντικού υγρού περίπου 6.140 λίτρα, μεγαλύτερη διάρκεια πτήσης αποστολής, σύγχρονα συστήματα αεροσκάφους και αεροναυτιλίας κ.ά.».
