Ο Υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων κ. Άδωνις Γεωργιάδης, ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου & Προστασίας του Καταναλωτή κ. Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, ο Διοικητής της Διϋπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) κ. Χαράλαμπος Μελισσινός και ο CEO της Warply και υπεύθυνος της πλατφόρμας e-katanalotis, κ. Γιάννης Δοξαράς παραχώρησαν σήμερα, Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023, συνέντευξη τύπου για το «Καλάθι του Νοικοκυριού» και τους ελέγχους της ΔΙΜΕΑ.
Στη συνέντευξη προσεκλήθη και παρέστη ο Πρόεδρος της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, κ. Απόστολος Ραυτόπουλος.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο Υπουργός, κ. Άδωνις Γεωργιάδης επισήμανε:
«Ο σκοπός της σημερινής συνεντεύξεως τύπου δεν είναι τόσο να υπερασπιστούμε την κυβερνητική πολιτική και την υπηρεσία, τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Καταναλωτού, αλλά και τη ΔΙΜΕΑ ως προς τη δουλειά που κάνουμε για τον έλεγχο της αγοράς και του πληθωρισμού, γιατί αυτά είναι και πολιτικά ζητήματα και ο καθένας μπορεί να έχει μία γνώμη θετική ή αρνητική. Δημοκρατία έχουμε.
Όμως τα συνεχόμενα δημοσιεύματα για τη μεγάλη ακρίβεια που έρχεται ή για τη μεγάλη αισχροκέρδεια που υπάρχει, δημιουργούν τον εξής κίνδυνο: να οδηγήσουν μαζικά το καταναλωτικό κοινό σε αγορές πανικού, “panic buying” όπως λέγονται στη διεθνή ορολογία, δηλαδή στην αποθεματοποίηση τώρα προϊόντων εν όψει των λεγομένων επερχομένων μεγάλων αυξήσεων, κάτι το οποίο θα οδηγούσε τελικά σύμφωνα με τη δική μας εκτίμηση σε μεγάλη απώλεια εισοδήματος σε ανθρώπους, διότι η τάση της αγοράς για τους επόμενους μήνες είναι το ακριβώς αντίθετο.
Η τάση είναι ο πληθωρισμός να πέσει, άρα λοιπόν, αν τώρα οδηγείτο το καταναλωτικό σε μαζικές αγορές, αντιστρατευόμαστε τα βασικά τους συμφέροντα. Θα χάσουν λεφτά.
Το ρεύμα είναι σημαντικά χαμηλότερο. Ήδη οι βιομηχανίες εδώ και 15 μέρες στέλνουν για πρώτη φορά καταλόγους με μειώσεις τιμών. Προφανώς υπάρχουν και αυξήσεις, φαίνεται όμως ότι η τάση του πληθωρισμού τους επόμενους μήνες θα είναι πτωτική.
Άρα, αν ο καθένας μας κάνει τη δουλειά του, πούμε στον κόσμο ότι θα συμβεί το αντίθετο, μπορεί τελικά παράδειγμα να ευνοήσουμε την κερδοσκοπία και να βλάψουμε τους συμπολίτες μας.
Επειδή είμαι βέβαιος ότι όλοι μας είμαστε ταγμένοι στον ίδιο σκοπό, να ωφελήσουμε τους συμπολίτες μας κι όχι να τους βλάψουμε, γι΄ αυτό αποφασίσαμε στο Υπουργείο Ανάπτυξης και θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τους συνεργάτες μου για τη σημερινή παρουσίαση.
Και πρώτα τον κ. Γενικό Γραμματέα Εμπορίου και Καταναλωτού τον κύριο Σωτήρη Αναγνωστόπουλο, ο οποίος θα κάνει και τη βασική παρουσίαση και τους δύο άλλους συνεργάτες που είναι παρόντες, τον Διοικητή της ΔΙΜΕΑ τον κύριο Μελισσινό που μπορείτε να τον ρωτήσετε μετά ότι θέλετε ως προς τους ελέγχους, καθώς οι έλεγχοι αποτελούν ένα από τα μεγάλα τμήματα τα οποία ανησυχούν την κοινή γνώμη και δημιουργούν την αίσθηση της αισχροκέρδειας.
Αλλά και τον κύριο Δοξαρά, που είναι ο συνεργάτης μας για τον e-καταναλωτή και του ηλεκτρονικού εργαλείου που έχουμε φτιάξει για τον έλεγχο των τιμών και που έχουμε αξιοποιήσει λίγο ειδικότερα μέσα στο καλάθι του νοικοκυριού.
Ο βασικός μας ισχυρισμός δεν είναι φυσικά ότι δεν υπάρχουν φαινόμενα αισχροκέρδειας, υπάρχουν και αυτά και τα εντοπίζουμε στο μέτρο του εφικτού και τα τιμωρούμε με τα ανάλογα πρόστιμα, τα οποία μάλιστα και εισπράττονται για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες από το ελληνικό κράτος.
Αλλά η αίσθηση ότι ο πληθωρισμός οφείλεται στην αισχροκέρδεια, αυτή η αίσθηση, θα με συγχωρέσετε, δεν είναι πραγματική. Ξέρω ότι αυτό πιστεύει η πλειονότητα των συμπολιτών μας, γιατί αυτό αντιλαμβάνεται ο πολίτης όταν μπαίνει στο σούπερ μάρκετ και βλέπει αυξημένες τιμές.
Όμως, όλοι οι δείκτες δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι σταθερά πια κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στον πληθωρισμό και στον πληθωρισμό των τροφίμων, κατά συνέπεια δε δικαιολογείται να έχουμε χαμηλότερο πληθωρισμό από τους άλλους και ταυτόχρονα εσωτερική γενικευμένη αισχροκέρδεια.
Αν είχαμε γενικευμένη αισχροκέρδεια, αν αυτός ήταν ο κανόνας δηλαδή στην αγορά, τότε θα ήμασταν πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Θα είχαμε δηλαδή τον εισαγόμενο πληθωρισμό, συν την όποια αισχροκέρδεια. Αλλά είμαστε κάτω από τον εισαγόμενο πληθωρισμό, άρα υπό την έννοια αυτή τα μέτρα που λαμβάνουμε λειτουργούν.
Άλλοι θα λέγανε ότι θα έπρεπε να λειτουργήσουν περισσότερο, καλύτερα, να είναι περισσότερα, όλα αυτά ναι, είναι μια συζήτηση πολύ δόκιμη, αλλά δεν μπορούμε και να μηδενίζουμε ούτε το έργο του Υπουργείου, ούτε το έργο της Υπηρεσίας και των ελεγκτών.
Πριν ξεκινήσουμε να ξέρετε ότι έχω δημοσιεύσει από χθες τι συμβαίνει με τις τιμές στο καλάθι του νοικοκυριού. Την 13η εβδομάδα εφαρμογής του, από τα 833 προϊόντα, σε 57 (7%) οι τιμές ανέβηκαν, σε 57 (7%) μειώθηκαν και σε 719 (86%) παρέμειναν σταθερές.
Θέλω να εξηγήσω κάτι εδώ γιατί έχει γίνει και μια παρεξήγηση. Όταν ένα προϊόν μπαίνει στο καλάθι του νοικοκυριού από μια αλυσίδα σούπερ μάρκετ μπορεί να μπει με μια τιμή ανταγωνιστική με το καλάθι.
Επειδή, όπως βλέπετε, τα περισσότερα προϊόντα έχουν σταθερή τιμή, άρα έχουν χαμηλές τιμές, τιμές Νοεμβρίου και τιμές Οκτωβρίου, όταν λέμε να βάλεις ένα βρεφικό γάλα στο καλάθι βάζεις μια τιμή για να είναι ανταγωνιστική με τα υπόλοιπα βρεφικά γάλατα των υπολοίπων αλυσίδων που πια οι τιμές έχουν περίπου συγκλίνει, άρα είναι μια τιμή Χ.
Όταν ένα προϊόν βγαίνει από το καλάθι και επιστρέφει στην παλιά του τιμή, αυτή που είχε δηλαδή πριν μπει στο καλάθι, αυτό δεν είναι αύξηση τιμής. Αυτό είναι λήξη μιας προσφοράς και αντικατάστασής του, αφού υποχρεωτικά πρέπει να έχει στο καλάθι ένα άλλο βρεφικό γάλα.
Δεν μπορούμε να παρουσιάζουμε αυτό όμως ως αύξηση τιμής. Διότι αυτό θα ήταν και παράλογο. Δηλαδή όποτε κάνει κάποιος μια προσφορά όταν λήγει η προσφορά αυτό να θεωρείται πληθωρισμός. Αυτά τα λέω σαν γενικές αρχές.
Άρα, το καλάθι 13η εβδομάδα εξακολουθεί να παρέχει ένα καταφύγιο έναντι του πληθωρισμού σε ένα μεγάλο βαθμό σε πολλά προϊόντα, ποτέ δεν είπαμε ότι θα λήξει τον πληθωρισμό το καλάθι.
Επειδή η τάση που αναμένουμε μέχρι τον Μάρτιο, οι αλλαγές των τιμών στην αγορά θέλουν ένα διάστημα χρόνου, δεν περνάνε αυτόματα από Ιανουάριο σε Ιανουάριο οι μειώσεις των τιμών, φαίνεται όμως ότι πάμε σε μια σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.
Αυτό λογικά θα αρχίσει να αποτυπώνεται και στο καλάθι σε δυο με τρεις εβδομάδες από σήμερα. Το παρακολουθούμε πάρα πολύ στενά.
Θέλω να ξεκαθαρίσω εισαγωγικά, δεν αντιδικώ με καμία εφημερίδα ούτε με «ΤΑ ΝΕΑ», ούτε με την «ΑΥΓΗ», ούτε προφανώς με τον Πρόεδρο της Ενώσεως Καταναλωτών, τον κύριο Ραυτόπουλο, τον οποίο ευχαριστώ παρά πολύ που είναι εδώ. Το αντίθετο. Θεωρώ ότι είμαστε όλοι στην ίδια βάρκα. Κάθε δημοσίευμα εφημερίδος που αναδεικνύει το ζήτημα της ακρίβειας μας βοηθάει να κάνουμε τη δουλειά μας περισσότερο, διότι εμείς κινητοποιούμαστε επί των καταγγελιών, γίνεται η σχετική έρευνα και μπορούμε να μετράμε κατά πόσον αυτές οι καταγγελίες ευσταθούν ή όχι.
Άρα, το ότι θα παρουσιάσουμε κάποια δημοσιεύματα και θα δείξουμε τα αποτελέσματα από τη δική μας πλευρά δεν σημαίνει ότι κατηγορούμε κάποια εφημερίδα γιατί έκανε το δημοσίευμα. Δικαίωμά της, το έκανε και μας βοήθησε.
Απλώς επειδή μας ετέθηκαν από «ΤΑ ΝΕΑ», από την «ΑΥΓΗ», από την Ένωση Καταναλωτών κάποια ερωτήματα θεωρήσαμε ότι δεν είναι ωραίο να φαίνεται ότι στα ερωτήματα αυτά ακριβώς λόγω του “panic buying” που μπορεί να δημιουργηθεί, ότι φαίνεται το κράτος και η κυβέρνηση και το υπουργείο κατά κάποιο τρόπο κρύβονται και καλύτερα είναι φανερά να συζητήσουμε την άλλη όψη αυτών των πραγμάτων.
Και αν υπάρχουν κάποιες άλλες καταγγελίες, ευχαρίστως θα τις θα ερευνήσουμε κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Όλα εδώ γίνονται δημόσια και με διαφάνεια. Δεν έχουμε να κρύψουμε τίποτα. Το υπουργείο δίνει την μάχη κατά της αισχροκέρδειας και κατά του πληθωρισμού όσο περισσότερο μπορούμε.
Είμαι περήφανος που το «Kαλάθι του Nοικοκυριού» τώρα αντιγράφτηκε ήδη από μια ευρωπαϊκή χώρα. Άλλη μια προσπάθησε να το κάνει και δείλιασε προς το τέλος και από ότι ξέρω άλλη μια ήδη ετοιμάζεται να το ανακοινώσει τις επόμενες μέρες.
Φαίνεται αρχίζει να γίνεται το καλάθι πρότυπο για τον τρόπο που λειτουργεί. Δεν πρέπει κάτι που οι άλλοι το αντιγράφουν, εμείς να το απαξιώνουμε από το πρωί ως το βράδυ γιατί θα πάψει και να λειτουργεί.
Τελικά είναι ένα επιπλέον εργαλείο που βοηθάει τους συμπολίτες μας να γλυτώνουν κάποια λεφτά. Δεν είναι θαύμα, δεν είναι πανάκεια, δεν είναι αριστούργημα, είναι ένα εργαλείο».
Ερωτήσεις-Απαντήσεις
Δημοσιογράφος: Το Υπουργείο Ανάπτυξης και ο Άδωνις Γεωργιάδης από την αγορά από 1η Ιανουαρίου μέχρι σήμερα τι εικόνα έχετε, ανεβαίνουν οι τιμές; Πέφτουν οι ποσότητες; Έχουν αλλάξει οι κωδικοί;
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Τον Ιανουάριο είχαμε αυξήσεις τιμών, για ποιο λόγο; Είχαν ανακοινωθεί από πολλές βιομηχανίες δύο μήνες πριν αυξημένοι τιμοκατάλογοι και έτσι συνήθως συμβαίνει, κάθε δύο-τρεις μήνες αλλάζουν οι τιμές και ο μεσολαβήσας πληθωρισμός ενσωματώνεται στις τιμές που έχουμε στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Υπήρξαν λοιπόν αυξήσεις τιμών τον Ιανουάριο. Τον Ιανουάριο όμως για πρώτη φορά είχαμε και μειώσεις τιμών που δεν περιμέναμε και η ενημέρωση που έχουμε είναι ότι τους επόμενους δύο μήνες θα έχουμε μεγαλύτερες μειώσεις τιμών. Δηλαδή το δημοσίευμα που είχε εχθές η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ για πρωτοσέλιδο είναι σωστό, αυτή την εικόνα έχουμε και εμείς. Αυτή είναι η εικόνα που λαμβάνουμε από τα σούπερ μάρκετ.
Θα φανεί σε λίγες εβδομάδες ποιος έχει δίκιο, ποιος έχει άδικο. Σε κάθε περίπτωση επαναλαμβάνω, ο λόγος ο κυριότερος που κάνω αυτή τη συνέντευξη τύπου δεν είναι τόσο για να σας πείσω ότι κάνουμε καλά τη δουλειά μας. Οι δημοσιογράφοι θα γράψετε ότι θέλετε, θα μας κρίνετε όπως θέλετε.
Είναι γιατί θέλω να εκπέμψω ένα μήνυμα στο καταναλωτικό κοινό: μην κάνετε αποθεματικές αγορές. Γιατί η εικόνα της τεράστιας ακρίβειας που έρχεται τους επόμενους μήνες δεν είναι πραγματική και θα χάσετε λεφτά. Τόσο απλά».
Δημοσιογράφος: (ερώτηση εκτός μικροφώνου)
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Η εικόνα της πτωτικής τάσεως του πληθωρισμού φαίνεται να συνεχίζεται, αυτό σας λέω. Αν λοιπόν εσείς λέτε ότι έρχεται τεράστιο κύμα ακρίβειας και ο πληθωρισμός πέσει, όσοι σας ακούσουν και πάνε και κάνουν αποθεματικά, θα χάσουν. Αυτό σας λέω. Και τότε θα έχετε βοηθήσει κάποιες επιχειρήσεις να κερδίσουν περισσότερα λεφτά άθελά σας».
Δημοσιογράφος: Και ο Πρωθυπουργός την Δευτέρα και εσείς μας είπατε ότι το καλάθι του νοικοκυριού είναι ένας θεσμός ο οποίος πέτυχε το στόχο που είχε αρχικά θέση. Η ερώτηση είναι η εξής: σκοπεύετε να το επεκτείνετε χρονικά το καλάθι του νοικοκυριού; Και τη Σαρακοστή τι θα κάνετε;
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Λοιπόν, δυο πράγματα για το καλάθι. Το καλάθι ήταν μια δική μου ιδέα, στο γραφείο μου γεννήθηκε μαζί με τον Νίκο Παπαθανάση και το Σωτήρη Αναγνωστόπουλο όταν σκεφτόμασταν τι πρέπει να κάνουμε μπροστά σε αυτή τη θύελλα την οποία αντιμετωπίζαμε.
Το καλάθι έχει πάει πολύ καλύτερα από το στόχο του. Εγώ για το καλάθι, έλεγα ότι αν ο πληθωρισμός τρέχει σε ετήσια βάση με 10%, να τρέχει στο καλάθι με 5% και αυτό έλεγα και στις πρώτες μου συνεντεύξεις. Αυτό θεωρούσα ένα εφικτό και καλό στόχο.
Το καλάθι όποια μέτρηση έχει γίνει επιστημονική είτε γίνεται από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, είτε γίνεται από τον ΙΕΛΚΑ είτε γίνεται από εμάς δείχνει αποπληθωρισμό. Το καλάθι έχει πάει 16% πίσω. Το καλάθι έχει πάει σε τιμές τώρα Μαρτίου του ’22, άρα είναι προφανές ότι είναι πολύ καλύτερη η συμπεριφορά του από το στόχο που είχαμε θέσει, εξαιρετικά καλύτερη.
Τώρα έχει συμβάλει και ο κύριος Νίκος Παπανδρέου στο διάλογο αυτόν, το γιατί αυτό συνέβη. Πιστεύω και εγώ ότι τελικά είναι ο ανταγωνισμός που οδήγησε σε αυτό το αποτέλεσμα και φαίνεται ότι ο ανταγωνισμός όπως πάντα στη ζωή λειτούργησε και εδώ. Αυτό είναι το μυστικό της επιτυχίας του.
Τώρα, το να πετροβολούμε συνέχεια το καλάθι, να σας πω γιατί διαφωνώ. Εάν λέμε συνέχεια το καλάθι δεν έχει τίποτα και δεν λειτουργεί, είναι σαν να προτρέπουμε τον καταναλωτή να αγοράσει κυρίως εκτός καλαθιού.
Είναι, όμως, σήμερα επιβεβαιωμένο ότι όσοι αγοράζουν από το καλάθι κερδίζουν λεφτά. Άρα, αν ωθούμε τους καταναλωτές να αγοράζουν εκτός καλαθιού, τους ωθούμε να χάνουν λεφτά.
Εγώ θέλω ο κόσμος να κερδίζει λεφτά. Οι αλυσίδες χάνουν λεφτά στο καλάθι. Τα σούπερ μάρκετ επιθυμούν να έχουν μεγαλύτερο μερίδιο εκτός καλαθιού και λιγότερο εντός καλαθιού, γιατί το περιθώριο κέρδους τους στο καλάθι είναι μικρότερο.
Υπήρξε ευρωπαϊκή χώρα που αφού ήρθε σε επαφή μαζί μας σχεδόν ήρθε να αντιγράψει το καλάθι και τελικά δεν το εφήρμοσε.
Όταν ρωτήσαμε «γιατί, τελικά, μετά από τόσο κόπο δεν το εφαρμόζετε;», μας είπαν: «επειδή τα σούπερ μάρκετ στη χώρα μας, μας κάνουν πόλεμο». Και δεν θέλανε να κάνουν πόλεμο με τα σούπερ μάρκετ. Απλά.
Λοιπόν, αν, λοιπόν, εσείς, εμείς, οι ενώσεις, αντί να στηρίξουν το καλάθι για να ωθήσουν τελικά τις αλυσίδες σε χαμηλότερες τιμές απλώς απαξιώνουν το εργαλείο, τελικό ποια συμφέροντα υπερασπίζονται; Του καταναλωτή ή των σούπερ μάρκετ; Είναι τόσο απλά τα πράγματα.
Τώρα, το αν θα επεκταθεί χρονικά. Θέλω να είμαι ειλικρινής. Η άδεια που πήραμε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι περιορισμένου χρόνου.
Για ποιο λόγο; Διότι δοκίμως η επιτροπή έχει θέσει έναν προβληματισμό. Εάν αυτό αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά, τελικά θα οδηγήσει σε αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών των καταναλωτών και άρα σε επέμβαση κρατική στα μερίδια αγοράς. Το οποίο είναι παράνομο βάσει του Δικαίου του ανταγωνισμού.
Άρα, από την αρχή ξέρουμε ότι αυτό είναι ένα έκτακτο μέτρο υπό έκτακτες συνθήκες. Άρα, η σωστή απάντηση είναι, όσο ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός θα επεκτείνεται.
Μια επέκταση τρίμηνη- τετράμηνη την βλέπω αυτονόητη. Εάν, προσέξτε τώρα, έχουμε εξαιρετικά μεγάλη πτώση του πληθωρισμού, δηλαδή, αν οι τιμές του ρεύματος που έχουμε τώρα είναι οι νέες τιμές του ρεύματος, εγώ δεν το ξέρω. Μπορεί αύριο να ξανανέβουν οι τιμές.
Εάν, όμως, αυτές είναι οι τιμές του ρεύματος και τελικά πάμε σε πληθωρισμό 3% τότε δεν χρειάζεται να υπάρχει το καλάθι. Έτσι; Όλα ανθρώπινα και πολιτισμένα.
Θα υπάρχει καλάθι και τη Σαρακοστή. Το καλάθι ακολουθεί τις δικές μας καταναλωτικές συνήθειες. Όπως αλλάζουν τις συνήθειες μας, την Σαρακοστή το καλάθι θα προσθέσει προϊόντα. Όπως κάναμε τα Χριστούγεννα».
Δημοσιογράφος: Κύριε υπουργέ, μια ερώτηση, μάλλον διευκρινιστική. Είπατε ότι η Ελλάδα μεσοσταθμικά είναι χαμηλότερα και από την Ευρωζώνη και συλλήβδην από την Ευρωπαϊκή Ένωση στα θέματα του πληθωρισμού. Σωστά; Έχετε, όμως συμπεριλάβει την παράμετρο ότι εδώ πέρα είναι πολύ πιο χαμηλοί οι μισθοί και δεν υπάρχει ούτε πραγματικά πολύ πιο ακριβή παιδεία, η υγεία κλπ.; αυτά συμπεριλαμβάνονται σαν παράμετροι σε αυτό το μέσο όρο ή δίνετε απόλυτες τιμές;
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Ένα λεπτό, εμείς εδώ έχουμε την ευθύνη της αγοράς. Δεν μιλάμε γενικά για την ευημερία των πολιτών γιατί το διαθέσιμο εισόδημα ενός συμπολίτη μας εξαρτάται από τη συνολική κατάσταση, από τους φόρους, τις ασφαλιστικές εισφορές, από το ύψος των μισθών, δεν έχει να κάνει με την αγορά.
Εμείς εδώ κοιτάμε την αγορά, ο πληθωρισμός κοιτάει την αγορά. Άρα, συγκρίνουμε αγορά με αγορά.
Τώρα, όταν πέφτουμε σε μέσο όρο Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσα σε αυτό το μέσο όρο είναι και χώρες που έχουν χαμηλότερους μισθούς από την Ελλάδα. Πάντα έχουμε την τάση να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους μισθούς στη Σουηδία, στη Γερμανία ή στη Δανία. Καλώς. Δεν το συγκρίνουμε με τη Βουλγαρία, με τη Σλοβενία ή με τη Ρουμανία. Ο μέσος όρος όμως έχει και τις μεν και τις δε».
Σωτήρης Αναγνωστόπουλος:
«Επίσης ένα άλλο ζήτημα σε αυτό που θέτετε είναι ότι τα αγαθά τα οποία είναι εμπορεύσιμα στα σούπερ μάρκετ είναι αντικείμενο πρωτίστως διεθνούς εμπορίου. Τι σημαίνει αυτό; Ότι υπάρχει πολλές φορές η αίσθηση ότι ας πούμε για παράδειγμα αν οι μισθοί στη Γερμανία είναι τρεις φορές μεγαλύτεροι από ότι στην Ελλάδα θα πρέπει τα προϊόντα να κοστίζουν τρεις φορές περισσότερο εκεί. Αυτό δεν είναι αληθές διότι στην πραγματικότητα υπάρχει διεθνές εμπόριο.
Δηλαδή οι τιμές που λαμβάνει η Ελλάδα στα εισαγόμενα προϊόντα είναι τιμές διεθνούς εμπορίου. Δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί από τις υπόλοιπες χώρες ανάλογα με το εισόδημά της.
Αυτό που δυστυχώς συμβαίνει και πάντοτε συνέβαινε στην Ελλάδα είναι ότι ακριβώς επειδή τα εισοδήματά μας είναι χαμηλότερα από της Γερμανίας προφανώς και το επίπεδο ζωής ας το πούμε οικονομικής προφανώς διαφέρει».
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Είμαστε φτωχότεροι των Γερμανών συνολικά, ναι. Δεν είναι κάτι που ανακαλύψαμε σήμερα, είναι γεγονός. Πρέπει να δουλέψουμε τις επενδύσεις περισσότερο με την ελεύθερη οικονομία περισσότερο για να γίνουμε και εμείς πλουσιότεροι.
Θα ψηφίσουμε πάλι Μητσοτάκη τώρα, θα κάνουμε άλλα 4 χρόνια, θα δουλέψει η οικονομία, θα γίνουμε».
Δημοσιογράφος: Μια διευκρίνιση, Υπουργέ. Επειδή καλώς σήμερα έχει την τιμητική του ο καταναλωτής αλλά υπάρχει και η άλλη άκρη της αλυσίδας που αφορά και τον παραγωγό και εμείς εκπροσωπούμε τον πρωτογενή τομέα ως εφημερίδα, θέλουμε μια διευκρίνιση στο εξής: αναφέρθηκε ένα παράδειγμα σχετικά με το ελαιόλαδο και πολύ σωστά είπατε ότι η τιμή του παραγωγού στο ελαιόλαδο είναι πολύ ακριβή την τελευταία χρονιά.
Ωστόσο εμείς παρατηρούμε ότι στην αγορά διατίθεται περσινό απόθεμα που προφανώς δεν έχει την ίδια τιμή. Οπότε θα θέλαμε μια διευκρίνιση ως προς αυτό.
Και μία ερώτηση προς τον κύριο Μελισσινό, επειδή υπάρχουν πολλές καταγγελίες από κτηνοτροφικούς φορείς και από συνεταιρισμούς και από μεμονωμένους αγελαδοτρόφους για αλλεπάλληλες αυξήσεις τον τελευταίο καιρό στο νωπό γάλα, εάν έχουν επιβληθεί ποτέ πρόστιμα σε εταιρείες ή αν επίκεινται κάποια πρόστιμα πάνω σε αυτό.
Χαράλαμπος Μελισσινός:
«Μέσα σε αυτά που ελέγχουμε, μέσα στους κωδικούς που ελέγχουμε, είναι απαραιτήτως και το νωπό γάλα σε όλους μας τους ελέγχους. Ναι, έχουν επιβληθεί πρόστιμα σε εταιρείες για αισχροκέρδεια πάνω στο γάλα και έχουμε και υπό έρευνα πάλι τώρα, η έρευνά μας θα περατωθεί πιστεύω μέχρι τα μέσα του επόμενου μήνα, είναι μεγάλος ο όγκος, για να έχουμε νεότερο εάν προκύπτει κάτι σε αυτό. Πάντα γίνεται και σε αυτό που είπατε».
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Να θυμίσω κάτι το οποίο είπαμε πριν για να γίνει αντιληπτό. Όταν εμείς κάνουμε έλεγχο σε ένα προϊόν κοιτάμε και τα αποθεματικά. Απαντώ στο κομμάτι για το ελαιόλαδο. Κοιτάμε και τα αποθεματικά του Σεπτεμβρίου του ’21 που είναι η τιμή αναφοράς και τα αποθεματικά τώρα.
Άρα, πάντα συγκρίνουμε επί ίδιας βάσεως. Γιατί εμείς δεν μπορούμε να δούμε τι πούλησε από το αποθεματικό και τι πούλησε από την παραγωγή. Άρα εμείς παίρνουμε μια συνολική εικόνα, άρα τελικά δεν μπορείς να ξεφύγεις από αυτό γιατί εμείς κοιτάμε τη συνολική εικόνα».
Δημοσιογράφος: Εγώ θέλω να ρωτήσω για το καλάθι των επωνύμων. Θα κάνετε ένα παράλληλο καλάθι, κατάλαβα καλά;
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Η ιδέα ήταν και λέω ήταν γιατί ακόμα δεν έχουν καταλήξει σε συμφωνία. Δεν πρόκειται να το κάνω εάν δεν πειστώ ότι θα είναι προς όφελος του καταναλωτή.
Θα ήταν υποχρεωτικό να υπάρχει για ορισμένες κατηγορίες του καλαθιού τουλάχιστον και ένα επώνυμο προϊόν. Θα έμενε δηλαδή το παρόν καλάθι και θα έμπαινε και παράλληλα ένα κομμάτι με επώνυμα.
Προς το παρόν αυτό δεν υφίσταται. Για να το κάνω αυτό, το λέω δημόσια και θέλω να το καταλάβει καλά η βιομηχανία, θα το κάνω μόνο εάν πειστώ.
Πίσω από το καλάθι που πολλοί το παίρνουν στα αστεία και λένε ότι είναι σόου του κ. Γεωργιάδη, υπάρχει πολλή δουλειά. Δεν έχω αντίρρηση να κάνω πολλή δουλειά εάν πειστώ ότι αυτό θα ωφελήσει τον κόσμο. Εάν είναι απλώς για να κάνουν μάρκετινγκ οι βιομηχανίες, δεν με ενδιαφέρει. Άρα, προς το παρόν τέτοιες προσφορές δεν τις έχω δει, όταν τις δω εδώ είμαστε.
Δώσαμε χρόνο να μιλήσουν η βιομηχανία με τα σούπερ μάρκετ για ειδικές προσφορές στο καλάθι. Οι ειδικές προσφορές που έχουν κάνει μέχρι στιγμής είναι ανάξιες λόγου».
Δημοσιογράφος: Επειδή έγινε πολύς λόγος για το θέμα των μικρότερων συσκευασιών και των ποσοτήτων. Ήθελα να ρωτήσω λοιπόν εάν έχουν γίνει έλεγχοι για αυτές τις περιπτώσεις που είχαμε μείωση ποσότητας και σε σχέση με την τιμή, τι έχουν δείξει αυτοί οι έλεγχοι και αν είχαμε παραβάσεις της διάταξης περί αισχροκέρδειας και τι πρόστιμα έχουν επιβληθεί.
Χαράλαμπος Μελισσινός:
«Έχουν γίνει έλεγχοι και συνεχίζονται οι έλεγχοι. Έχουν έρθει και κάποιες καταγγελίες που τις βλέπουμε μια-μια και θα σας ανακοινώσουμε ακριβώς τα αποτελέσματα».
Δημοσιογράφος: Ήθελα, όμως, να σας ρωτήσω. Εάν έχετε ακόμα ένα θετικό νέο από τα σούπερ μάρκετ για μια ενδεχόμενη επέκταση του καλαθιού, ένα μέτρο που σίγουρα έχει ωφελήσει αλλά κάπως έχει, ίσως, πιέσει και τις κερδοφορίες τους.
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Τα σούπερ μάρκετ, για να είμαι ειλικρινής, δεν είναι ευτυχή με το καλάθι. Πρώτα από όλα δεν ήταν ευτυχή με την ανακοίνωση που κάνουμε κάθε εβδομάδα. Εμείς, όμως, έχουμε επιμείνει στην ανακοίνωση γιατί η ανακοίνωση, κατά τη γνώμη μου, είναι και το βασικό εργαλείο που πιέζει τις τιμές προς τα κάτω.
Επίσης, τα σούπερ μάρκετ ισχυρίζονται ότι λόγω του καλαθιού έχουν χάσει πολλά εκατομμύρια στην κερδοφορία τους. Όχι λίγα εκατομμύρια. Πολλά εκατομμύρια.
Παρ’ ότι ως υπουργός Ανάπτυξης θέλω οι εταιρείες να κερδίζουν λεφτά και μου αρέσει αυτό, στην προκειμένη περίπτωση μου δημιουργεί χαρά όταν μου το λένε, γιατί πρόκειται για εκατομμύρια που έχουν γλυτώσει οι καταναλωτές.
Και εμένα ο κύριος μου στόχος τώρα είναι να ελαφρύνουμε την τσέπη του κόσμου. Άρα, όσα εκατομμύρια χάνουν σε κερδοφορία τα σούπερ μάρκετ είναι περισσότερα εκατομμύρια στην τσέπη του κόσμου.
Επαναλαμβάνω, για όσο καιρό διαρκεί η κρίση θα πρέπει να βάλουμε πλάτη. Θα πρέπει τα σούπερ μάρκετ να καταλάβουν ότι την εποχή της πανδημίας η κυβερνητική πολιτική ευνόησε τον κλάδο τους. Έφτασαν σε πρωτόγνωρες κερδοφορίες για αυτούς.
Τώρα που είμαστε στον αντίστροφο κύκλο θα χάσουν και λίγα λεφτά. Δεν πειράζει. Δεν θα καταστραφούν από αυτό. Η πολιτική μας πάντα είναι ότι δεν θα αφήσουμε κανέναν να καταστραφεί».
Δημοσιογράφος: Να κάνω μια ερώτηση σχετικά με το μέσο περιθώριο κέρδους που έχουν τα σούπερ μάρκετ. Το αντιλήφθηκα πλήρως αυτό πως λειτουργεί και σε περίπτωση που πέφτει η τιμή ή που ανεβαίνει η τιμή ή που μένει σταθερή. Το θέμα είναι πόσο αγοράζει το σούπερ μάρκετ και πόσο το πουλάει. Στο πόσο το αγοράζει, η αύξηση που έχει σε κάποια προϊόντα που έχει πολύ μεγάλες αυξήσεις, εκεί πως ελέγχεται η αισχροκέρδεια; Στο επίπεδο της βιομηχανίας, δηλαδή.
Χαράλαμπος Μελισσινός:
«Οι έλεγχοι γίνονται και στην βιομηχανία. Όταν διαπιστώνουμε ότι κάπου υπάρχει θέμα πάμε και πίσω. Βλέπουμε, δηλαδή, πόσο αγόραζε τότε, με τα κόστη που είχε. Τα τότε κόστη. Πόσο πούλαγε. Τι περιθώριο κέρδους είχε. Το ίδιο πρέπει να έχει και τώρα. Δεν πρέπει να έχει παραπάνω. Αν έχει έστω και λίγο παραπάνω συνιστά το αδίκημα της αισχροκέρδειας και επιβάλλεται πρόστιμο».
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Για να είμαστε δίκαιοι, το ποσό αυτό που ίσχυε για το συγκεκριμένο προϊόν, τον Σεπτέμβριο του ’21, δεν υπάρχει fixed ποσοστό. Δεν υπάρχει fixed, είναι λάθος, δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό».
Δημοσιογράφος: Ούτε στο 50% ας πούμε;
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Δεν υπάρχει 50%, όχι. Τα ποσοστά είναι 2-3%, δεν είναι παραπάνω. Αν είχαν 50%, ο Σκλαβενίτης π.χ. θα είχε 2 δισεκατομμύρια κέρδη το χρόνο, ψυχραιμία.
Και επανέρχομαι, ο λόγος που τα λέω είναι γιατί δεν θέλω να επικρατήσει στην κοινωνία μας η ιδέα ότι όλοι μας κλέβουνε. Το “όλοι μας κλέβουνε” σε εποχή που υπάρχει πίεση στα εισοδήματά μας, θα βλάψει τελικά τις καταναλωτικές μας συνήθειες και το εμπόριο και εμείς θέλουμε το εμπόριο να λειτουργεί σωστά.
Άρα, για να είμαι ειλικρινής είναι δύσκολος ο έλεγχος στη βιομηχανία».
Δημοσιογράφος: Διαλέξατε τον Σεπτέμβριο του 2021. Είναι μια πολιτική απόφαση γιατί τότε κρίθηκε ότι αρχίζουν τα πράγματα να παίρνουν πολύ την ανιούσα από ότι καταλαβαίνω.
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Ο Σεπτέμβριος του 2021 επελέγη γιατί ήταν ο πρώτος μήνας που ξεκίναγε η ουσιαστική αύξηση του πληθωρισμού».
Δημοσιογράφος: Σε περίπτωση που γυρίσουμε σε μια κανονικότητα ας πούμε σε σχέση με τον πληθωρισμό, θα συνεχίσει να υπάρχει αυτό στο περιθώριο κέρδους ή θα απελευθερωθεί εντελώς;
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Η αγορανομική διάταξη περί περιθωρίου κέρδους είναι έκτακτη αγορανομική διάταξη. Μπήκε για πρώτη φορά στην πανδημία για τα προϊόντα που αφορούσαν την πανδημία, αντισηπτικά, γάντια, μάσκες και λοιπά και μετά επεκτάθηκε στην κρίση του πληθωρισμού για πιο βασικά αγαθά. Αλλά για να είμαστε τώρα μεταξύ μας ειλικρινείς, δεν μπορεί για πάντα η αγορά να λειτουργεί έτσι, είναι ένα έκτακτο μέτρο σε μία έκτακτη συγκυρία. Δεν είναι πολιτική απόφαση, είναι απλώς ρεαλισμός. Όταν ο πληθωρισμός επιστρέψει στα κανονικά επίπεδα δεν θα υπάρχει χρεία αυτής της διατάξεως. Πότε θα επιστρέψει;
Ο πληθωρισμός έπρεπε να ήταν κανονικά μέχρι 3%, αυτός ήταν ο στόχος που είχαμε πάντα. Άρα, πρέπει να πάμε εκεί. Ακόμα, για να το πω λίγο αρχαιοελληνικά, πόρρω απέχουμε από αυτό το σημείο. Πάμε καλύτερα, αλλά έχουμε μεγάλη απόσταση».
Δημοσιογράφος: Είπατε για μειώσεις στο τιμολόγιο των βιομηχανιών. Είναι εγχώρια προϊόντα ή εισαγόμενα;
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Αυτά που έχω υπόψη μου ήταν εγχώρια προϊόντα τα περισσότερα και μερικά εισαγόμενα, οπότε είναι και τα δύο».
Δημοσιογράφος: Σε ποιες κατηγορίες;
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Σε όλες τις κατηγορίες, σε πολλές κατηγορίες. Αλλά επαναλαμβάνω, οι επόμενοι δύο μήνες -εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις- θα είναι πτωτικοί για τον πληθωρισμό. Αυτό να έχετε στο μυαλό σας».
Δημοσιογράφος: Στον πληθωρισμό των τροφίμων ή στον πληθωρισμό γενικά;
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Ο πληθωρισμός γενικά θα έχει ούτως ή άλλως πτωτική πορεία, όπως φαίνεται. Μιλάμε τώρα για τα τρόφιμα που είναι αυτό που μας ενδιαφέρει σήμερα ως προϊόντα βασικής ανάγκης.
Λοιπόν, η συζήτηση ήταν πιστεύω πολύ καλή σήμερα και θέλω να ξέρετε ότι εμείς δεν έχουμε καμία διάθεση ούτε να καλύψουμε κανέναν, ούτε να κρύψουμε τίποτα. Πιστεύω ότι το πνεύμα του Υπουργείου μας είναι διαφάνεια και όσο γίνεται περισσότερο αντικειμενική ενημέρωση.
Η εικόνα ότι θέλουμε να καλύψουμε κάποιους που αισχροκερδούν είναι άδικη για την Υπηρεσία, καθόσον οι έλεγχοι γίνονται από δημοσίους υπαλλήλους κι όπως ακούσατε δεν υπάρχει απολύτως πολιτική εμπλοκή. Η μόνη πολιτική εμπλοκή που υπήρξε ήταν ως προς τη θέσπιση της διάταξης.
Από κει και πέρα αν υπάρχουν περιπτώσεις «κουκουλώματος», όπως γράφτηκε σε κάποιες εφημερίδες, αυτό είναι σαν να λες ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι το «κουκουλώνουν», προφανώς όχι ο Υπουργός, ο οποίος απλώς υπογράφει ό,τι του φέρνουν στην προκειμένη περίπτωση.
Πιστεύω ότι αν καταφέρουμε να ενημερώσουμε τον κόσμο για όσα πραγματικά γίνονται θα καταλάβουν οι συμπολίτες μας ότι η προσπάθεια που γίνεται είναι πρωτόγνωρη και θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον κύριο Αναγνωστόπουλο, τον κύριο Μελισσινό, τον κύριο Δοξαρά αλλά και τους υπαλλήλους που είναι κάτω από τους γενικούς γραμματείς, γιατί δεν κάνουν μόνοι τους τη δουλειά, υπάρχουν δημόσιοι υπάλληλοι από κάτω οι οποίοι τρέχουν πάρα πολύ για όλα αυτά κατά τρόπο που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στο παρελθόν. Και δεν τους αξίζει μόνο να ακούν ότι δεν κάνουν ελέγχους, πρέπει να ακούσουν και κάποτε ότι κάνουν τη δουλειά τους».
