Ο Γενικός Γραμματέας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης Δημήτρης Γαλαμάτης μίλησε αναλυτικά για τις δράσεις και τις αλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί από το 2019 στο τοπίο των ΜΜΕ, διατυπώνει τα σχέδια για το μέλλον, ενώ μεταξύ άλλων απαντά στην κριτική της αντιπολίτευσης περί έλλειψης δημοκρατίας.
«Μέσα στον τελευταίο ενάμιση χρόνο έγιναν πράγματα στο μιντιακό οικοσύστημα που είχαν να γίνουν για πολλά-πολλά χρόνια πριν», δηλώνει στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δημήτρης Γαλαμάτης.
Αναλυτικά η συνέντευξη του γγ Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, Δημήτρη Γαλαμάτη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τον δημοσιογράφο Νίκο Αρμένη:
ΕΡ: Έχετε πια διανύσει μια μεγάλη διαδρομή χρονικά στη θέση του ΓΓ Επικοινωνίας και Ενημέρωσης. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες αλλαγές που υλοποιήθηκαν από την ημέρα που αναλάβατε τα καθήκοντά σας;
ΑΠ: Η μεγαλύτερη αλλαγή είναι ότι ίσως για πρώτη φορά, με δική μας πρωτοβουλία ήρθαν κοντά, κάθισαν σε κοινά τραπέζια, δημοσιογράφοι, ενώσεις, ιδιοκτησίες ΜΜΕ, ακαδημαϊκή κοινότητα, αυτοδιοίκηση και πολιτεία και εργάστηκαν από κοινού για θέματα που αφορούν την ενημέρωση, τον πλουραλισμό την πολυφωνία, τη λειτουργία του μιντιακού χώρου στο νέο και ιδιαιτέρως προκλητικό περιβάλλον του καιρού μας. Χωρίς απαραίτητα να συμφωνούν σε όλα ή σε πολλά, όμως με απτά αποτελέσματα αυτής της διαδρομής.
Να σας θυμίσω ότι τον Μάϊο του 2022 υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας από πέντε συναρμόδια Υπουργεία (Δικαιοσύνης, Προστασίας του Πολίτη, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Εξωτερικών) και τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης για τη διασφάλιση της προστασίας, της ασφάλειας και της ενίσχυσης των δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών της ενημέρωσης.
‘Αλλωστε η ενίσχυση της ελευθερίας και της πολυφωνίας των Μέσων Ενημέρωσης, η αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και η διασφάλιση της προστασίας, της ασφάλειας και της ενίσχυσης της θέσης των δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών ενημέρωσης, συνιστούν πολιτικές που βρίσκονται πολύ ψηλά στην ατζέντα, τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Προς αυτήν την κατεύθυνση τον περασμένο Αύγουστο συγκροτήθηκε Ομάδα Εργασίας Συντονισμού (Task Force), η οποία προβλέπεται μεταξύ άλλων στο Μνημόνιο Συνεργασίας. Η ομάδα αποτελείται από αξιόλογα στελέχη υπουργείων, εκπροσώπους ενώσεων δημοσιογράφων και φωτορεπόρτερ, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, της ΕΡΤ και του ΑΠΕ-ΜΠΕ, ενώ συνεδριάζει τακτικά κάθε μήνα και ήδη έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η πρώτη έκθεση πεπραγμένων, η οποία πρόκειται να παραδοθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Να αναφέρω ενδεικτικά την ίδρυση στις αρχές του έτους Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης για την ασφάλεια των δημοσιογράφων και των επαγγελματιών των ΜΜΕ, στο οποίο θα συμμετάσχουν ως συνεργαζόμενα μέρη η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), η Ένωση Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας Θράκης (ΕΣΗΕΜΘ), το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ), η Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (Ε.Ρ.Τ.) και η Δημοτική Επιχείρηση Πληροφόρησης Θεάματος και Επικοινωνίας (ΔΕΠΘΕ).
Κύριο έργο του Διεθνούς Κέντρου θα είναι η εξειδικευμένη εκπαίδευση και προετοιμασία δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών, τεχνικών, φωτογράφων των ΜΜΕ, όπως και η δημιουργία εργαλείων υποστήριξης για την προάσπιση του έργου τους, σε εμπόλεμες ζώνες, σε περιοχές όπου αντιμετωπίζουν κρίση (φυσικές καταστροφές, ανθρωπιστική κρίση κ.ά.), σε κάθε μορφή απειλής. Το Διεθνές Κέντρο θα τελεί υπό την επιστημονική ευθύνη του Εργαστηρίου Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας, του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ και θα έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη. Κι αυτή η δράση μας έχει προκαλέσει το τεράστιο ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας.
Από την άλλη μεριά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εδώ και μήνες βρίσκεται σε ισχύ μια σύγχρονη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που συμφωνήθηκε ανάμεσα στην πολιτεία και τους δημοσιογράφους των δημόσιων εν γένει μέσων ενημέρωσης, η οποία θωρακίζει και προασπίζει το δημοσιογραφικό επάγγελμα.
Πολύ σημαντική είναι η προσπάθεια που αναλάβαμε να ρυθμίσουμε τον χώρο των έντυπων μέσων και των ιστοσελίδων. Μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα και αφού έχουμε διαβουλευθεί με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, καταλήξαμε στην ψήφιση του Νόμου 5005/2022 για την ενίσχυση της δημοσιότητας και διαφάνειας στον έντυπο Τύπο και τη σύσταση Μητρώων Έντυπου και Ηλεκτρονικού Τύπου. Από φέτος την άνοιξη αρχίζει η διαδικασία, ώστε να ξεκαθαρίσει το τοπίο σε εφημερίδες και ιστοχώρους και ο πολίτης να γνωρίζει ποιοι των ενημερώνουν, με απόλυτη διαφάνεια, με ονοματεπώνυμα. Παράλληλα, οι πιστοποιημένες επιχειρήσεις έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου, αφού ενταχθούν βάσει των κριτηρίων που θεσπίζει ο νέος νόμος στα παραπάνω μητρώα, και μόνον αυτές, θα μπορούν να λαμβάνουν κάθε μορφής κρατικές ενισχύσεις, αλλά και να συμμετέχουν στα διάφορα προγράμματα οικονομικής στήριξης και ανάπτυξης. Έτσι μπαίνει οριστικό τέλος στην αναρχία και την αδιαφάνεια των ιδιοκτησιών που επικρατούσε στον χώρο.
Με μια σειρά παρεμβάσεων, πέρα από τις προβλέψεις του παραπάνω νόμου, υλοποιήσαμε μια πλούσια εργαλειοθήκη, που μεταξύ άλλων συμπεριελάμβανε την αποπληρωμή από την πολιτεία όλων των υποχρεώσεών του συνόλου των ΜΜΕ προς τον ΕΔΟΕΑΠ για τα έτη 2021 και 2022, την κάλυψη μέρους του κόστους του δημοσιογραφικού χαρτιού και του μεταφορικού κόστους των εφημερίδων. Η στήριξή τους, με αυτά, αλλά και με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, θα έχει συνέχεια καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023.
Ξεχωριστή θέση στις δράσεις μας κατέχει η στήριξη και ενίσχυση του περιφερειακού τύπου, όπου πέρα από τις παραπάνω ενισχύσεις που ασφαλώς τον συμπεριλαμβάνουν, ανακοινώνεται τις επόμενες μέρες, το πρόγραμμα για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού τους.
Οικοδομήσαμε μια ισχυρή σχέση συνεχούς διαλόγου και συνεργασίας, με τακτικές συναντήσεις, επιτόπιες δικές μας επισκέψεις και από κοινού διοργανώσεις ημερίδων και συνεδρίων.
Θα έλεγα επίσης ότι η καθιέρωση της διενέργειας του briefing των πολιτικών συντακτών από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο μία φορά το μήνα από τη Θεσσαλονίκη, αλλά και οι συνεντεύξεις τύπου του ίδιου του Πρωθυπουργού στα περιφερειακά μέσα των περιοχών ανά την Ελλάδα στις οποίες περιοδεύει, συνιστούν έναν ισχυρό συμβολισμό εκτίμησης και ενθάρρυνσης των περιφερειακών μέσων της πατρίδας μας.
Αν λοιπόν ανατρέξετε στο παρελθόν θα διαπιστώσετε ότι μόνο μέσα στον τελευταίο ενάμιση χρόνο έγιναν πράγματα στο μιντιακό οικοσύστημα που είχαν να γίνουν για πολλά-πολλά χρόνια πριν.
Οφείλω επίσης να πω ότι όλο αυτό το διάστημα ίσως κάποια από όσα σας προανέφερα να μην είχαν υλοποιηθεί αν δεν υπήρχε αυτή η αγαστή και δημιουργική συνεργασία μου με τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ Γιάννη Οικονόμου, αλλά και η δική του συνεχής στήριξη και παρακολούθηση των δράσεων μας, με βασικό γνώμονα πάντα την παραγωγή έργου στον κρίσιμο τομέα των Μέσων Ενημέρωσης
ΕΡ: Τα σχέδιά σας από εδώ και στο εξής ποια είναι;
ΑΠ: Βασική προτεραιότητα, θα έλεγα προαπαιτούμενο, για την πρόοδο της χώρας, κατ’ επέκταση και του κάθε πολίτη ξεχωριστά, συνιστά η επαναβεβαίωση της εντολής των πολιτών στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Έτσι θα δοθεί η δυνατότητα στη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αλλάξουν ριζικά το μέλλον της χώρας.
Όσον αφορά τον προσωπικό τόνο της ερώτησής σας, ξέρετε, από τη φύση μου είμαι άνθρωπος της σκληρής και μεθοδικής δουλειάς. Θέλω πάντα να βάζω στόχους και βήμα-βήμα να τους πραγματοποιώ. Έτσι έχω μάθει από παιδί. Όπως έχω μάθει να δουλεύω ομαδικά, να δίνω και να παίρνω πρωτοβουλίες, να μην με τρομάζει κανένα ρίσκο. Κι όλα αυτά ίσως να είναι η εξωτερίκευση μιας εσωτερικής, μιας πηγαίας ροπής μου στην προσφορά. Προσφορά στην κοινωνία, στην οικογένεια, στην παράταξη, στην πατρίδα. Αυτό είναι το περίγραμμα και των μελλοντικών μου σχεδιασμών. Κι επειδή εδώ και πολλά χρόνια κινούμαι στη δημόσια σφαίρα, άλλοτε εντός, άλλοτε εκτός του πεδίου της πολιτικής, αλλά πάντα με δημόσια δράση, θα σας έλεγα ότι μέσα από τέτοιες διαδρομές ικανοποιώ την όποια φιλοδοξία μου. Και με όρους προσφοράς και, κυρίως, αποτελεσμάτων, θα περιέγραφα το κάθε σχέδιό μου και την κάθε φιλοδοξία μου για το μέλλον.
ΕΡ: Επί των ημερών σας σε αυτή τη θέση είδαμε να πραγματοποιούνται ημερίδες και διαλέξεις για την επικοινωνία και την ενημέρωση τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Πείτε μας δυο λόγια για αυτές τις πρωτοβουλίες σας;
ΑΠ: Η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης έχει να διαχειριστεί πάρα πολλές αρμοδιότητες που πολλές φορές δεν είναι άμεσα ορατές από τους πολίτες. Στο διάστημα που υπηρετώ ως Γενικός Γραμματέας χρειάστηκε να λύσουμε πολλά ζητήματα που αφορούν τον Τύπο, τα Μέσα, να υπερασπιστούμε τη χώρα στα ευρωπαϊκά όργανα και τους θεσμούς, να πάρουμε πρωτοβουλίες για την ασφάλεια και την προστασία των δημοσιογράφων και πολλά άλλα.
Η Γενική Γραμματεία όμως δεν είναι μόνο αυτό. Η Γενική Γραμματεία, όπως και κάθε δημόσιος φορέας οφείλει να προσφέρει ακόμη και στον τελευταίο πολίτη αυτής της χώρας. Τουλάχιστον έτσι το βλέπω εγώ. Κάναμε λοιπόν μια σειρά από ημερίδες για να αφήσουμε μια παρακαταθήκη σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς, αλλά και σε κάθε σκεπτόμενο πολίτη που επιθυμεί να ενημερωθεί και να εξοικειωθεί με τα Μέσα Επικοινωνίας, σε μια εποχή που η χρήση των νέων τεχνολογιών δημιουργεί νέα δεδομένα και ο κίνδυνος της παραπληροφόρησης είναι ευρέως και παγκοσμίως αντιληπτός.
Μέσα από τρεις ημερίδες με μεγάλη αποδοχή και επιτυχία, σε Αθήνα, Λαμία και Θεσσαλονίκη, με την παρουσία εξειδικευμένων επιστημόνων, ακαδημαϊκών, επαγγελματιών και δημοσιογράφων, το κοινό ήρθε σε επαφή με τον νέο όρο «Παιδεία στα Μέσα». Αναδείχθηκαν ζητήματα, όπως η δύναμη της εικόνας, οι κώδικές της και πώς αυτή μπορεί να αποκωδικοποιηθεί, ποιους κινδύνους κρύβει το διαδίκτυο και τι επιπτώσεις έχει η μη ορθή χρήση της τεχνολογίας στη ψυχική υγεία, εξετάστηκε πόσο καλά χειρίζονται τα μέσα οι Έλληνες, τι είναι παραπληροφόρηση και πως αυτή και τα fake news αναγνωρίζονται στην εποχή των social media, ενώ παρουσιάστηκαν και καλές πρακτικές από το εξωτερικό.
Στο πλαίσιο σχεδιασμού των δράσεων μας επισκέφθηκα προσωπικά την αρμόδια Επίτροπο κ. Gabriel Mariya, η οποία εξέδωσε οδηγίες για εκπαιδευτικούς, για το πώς πρέπει να προσεγγίζουν και να μεταλαμπαδεύουν τη γνώση τους πάνω σε αυτά τα θέματα και συζητήσαμε εκτενώς τις τάσεις και τις προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τέλος θέλω να αναφερθώ και σε μία ακόμη ημερίδα που κάναμε, εξαιρετικά σημαντική, με θέμα «’Ατομα με Αναπηρία και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης». Σε αυτήν τέθηκαν ζητήματα όπως το δικαίωμα της πρόσβασης των ΑμεΑ στα Μέσα Ενημέρωσης, εξετάστηκε πώς προβάλλονται τα ΑμεΑ στα ΜΜΕ, στην ψυχαγωγία, στη μυθοπλασία, ακόμη και στους παραολυμπιακούς αγώνες και ήταν μια ημερίδα από την οποία εξήχθησαν πολύ σημαντικά συμπεράσματα.
Από τις ημερίδες αυτές υπάρχει υλικό, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την ευαισθητοποίηση των πολιτών και είναι σημαντικό από τις δράσεις αυτές να μένουν πράγματα, διαθέσιμα για οποιονδήποτε θέλει να τα αξιοποιήσει ωφέλιμα.
ΕΡ: Τι απαντάτε σε όσα καταλογίζει στην κυβέρνηση η αντιπολίτευση περί έλλειψης δημοκρατίας;
ΑΠ: Μου φαίνεται εντελώς κοινότοπη αυτή η κριτική και αν μπούμε στη λογική της κοινοτυπίας θα απαντούσα κι εγώ ότι αν δεν υπήρχε δημοκρατία, δε θα υπήρχε ούτε αντιπολίτευση, ούτε κριτική. Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει σώνει και καλά να πείσει τις Ελληνίδες και τους Έλληνες ότι στη χώρα δεν λειτουργεί η δημοκρατία και οι θεσμοί της, ότι έχει σχεδόν καταλυθεί το Σύνταγμα και το πολίτευμα. Λες και οι πολίτες δεν έχουν άποψη. Θα σας έλεγα όμως ότι αυτή η επιλογή της αντιπολίτευσης, κατά βάθος είναι αλαζονική, αφού δεν υπάρχει τίποτα πιο αλαζονικό από την υποτίμηση της νοημοσύνης και της κριτικής ικανότητας των ανθρώπων.
Λένε κάποιοι, ως δήθεν επιχείρημα, ότι ζητήματα θεσμών και ποιότητας δημοκρατίας, σύμφωνα με τις απαντήσεις σε διάφορες δημοσκοπήσεις, δεν είναι ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την ελληνική κοινή γνώμη, δεν την πολυνοιάζουν, τα προσπερνά, έχει άλλες προτεραιότητες στην ατζέντα των προβλημάτων της. Λάθος. Είναι λαθεμένη αυτή η προσέγγιση, θα έλεγα και προσβλητική για τον ελληνικό λαό, για τον λαό που «γέννησε» τη δημοκρατία και έχτισε τους θεσμούς της πρώτος, στην ιστορική διαδρομή της ανθρωπότητας.
Η έλλειψη δημοκρατίας δεν αποτελεί σήμερα ζήτημα πρώτης προτεραιότητας για τους πολίτες, ακριβώς γιατί δεν υφίσταται τέτοιο ζήτημα, στη λειτουργία της χώρας και του πολιτεύματος.
Υφίσταται μόνο στη ρητορική της αντιπολίτευσης η οποία οχυρωμένη πίσω από αυτή τη δήθεν διαπίστωση, πίσω από το δικό της εφεύρημα, προσπαθεί να κρύψει τη δική της ένδεια επιχειρημάτων και προτάσεων για το αύριο του τόπου.