Τρεις βασικές παρεμβάσεις με τις οποίες «θα διασφαλίζεται η διαφάνεια στη διαδικασία υλοποίησης ενός έργου καθώς και ο έλεγχος και η γνώση της κατάστασης ασφάλειας των δημόσιων υποδομών», περιλαμβάνει το σχέδιο προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την ασφάλεια στις μεταφορές, το οποίο παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας στο πλαίσιο ημερίδας του τομέα Υποδομών και Μεταφορών του κόμματος με θέμα «Ασφαλείς μεταφορές, σύγχρονες υποδομές», στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ τόνισε ότι «δικαιοσύνη παντού σημαίνει ασφάλεια παντού, σημαίνει πρώτα από όλα σεβασμός στην ίδια τη ζωή». Είπε ότι στο σκοτάδι ανθίζει η διαφθορά και πάντα εις βάρος και της ασφάλειας, για να υπογραμμίσει ότι «σε αυτό το πάρτι που δεν θέτει μόνο τα δημόσια οικονομικά σε κίνδυνο, αλλά την ίδια την ανθρώπινη ζωή είμαστε αποφασισμένοι να βάλουμε ένα οριστικό τέλος». Σημείωσε ότι το επίκεντρο της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια νέα Διαύγεια συνολικά για τα δημόσια έργα, συνολικά για τα έργα υποδομής.
Οι τρεις παρεμβάσεις που ανέπτυξε αφορούν πρώτον στη θεσμοθέτηση, υλοποίηση και λειτουργία ενός ψηφιακού Κεντρικού Συστήματος Αδειοδοτήσεων, δεύτερον στη θεσμοθέτηση, υλοποίηση και τη λειτουργία ενός ψηφιακού Κεντρικού Σύστηματος Παρακολούθησης Τεχνικών Έργων και, τρίτον, στη θεσμοθέτηση, υλοποίηση και λειτουργία Συστήματος Καταγραφής, Λειτουργίας και Συντήρησης Δημοσίων και Ιδιωτικών Έργων, στο οποίο καταγράφονται όλα τα δημόσια και ιδιωτικά έργα, τα οποία έχουν παραληφθεί οριστικά.
Σημείωσε ότι «είναι επείγουσα ανάγκη να αποκαταστήσουμε το αίσθημα ασφάλειας και δικαιοσύνης παντού. Για την ασφάλεια που οφείλει να νιώθει κάθε πολίτης που ζει, εργάζεται και κυκλοφορεί σε αυτή τη χώρα. Για τη δικαιοσύνη που οφείλει να διέπει τη λειτουργία του κράτους, τη διαχείριση των χρημάτων του Έλληνα φορολογούμενου στον δρόμο της διαφάνειας και της υπεράσπισης του δημόσιου συμφέροντος». Εξήγησε ότι η πρόταση που καταθέτει σήμερα για τη λειτουργία κρίσιμων τομέων της διοίκησης και των κρίσιμων υποδομών, εισάγει στη λειτουργία του κράτους τη λογική της διαφάνειας: Στην αδειοδότηση και εκτέλεση δημόσιων έργων, στη λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών, στην θέσπιση και τήρηση των προδιαγραφών, στην εφαρμογή ελάχιστων συντελεστών ασφαλούς λειτουργίας κάθε δημόσιας υποδομής.
«Η κυβέρνηση συνεχίζει αλαζονικά να αγνοεί την ευθύνη»
Ειδικότερα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ επισήμανε ότι η χώρα ακόμα πενθεί και η κοινωνία αναρωτιέται, όμως, σχολίασε, η κυβέρνηση «συνεχίζει αλαζονικά να αγνοεί την ευθύνη». «Είμαστε σήμερα εδώ, στη σκιά των Τεμπών. Στη σκιά όχι μιας θυσίας. Αλλά μιας ανείπωτης τραγωδίας», είπε, τονίζοντας ότι μπροστά σε τέτοια γεγονότα όσοι ζητάμε την ψήφο του λαού θα πρέπει να στεκόμαστε μπροστά στο χρέος: «Να μην επιτρέψουμε να ξανασυμβεί. Να κάνουμε το παν, με όποιο κόστος, για να νιώθει κάθε πολίτης ασφαλής στις μετακινήσεις του. Να συμβουλευτούμε τους ειδικούς, να ακούσουμε τους εργαζόμενους, να μελετήσουμε τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές». Επικρίνοντας την κυβέρνηση υποστήριξε ότι «δυστυχώς, δεν νιώθουν όλοι οι πολιτικοί και όλες οι πολιτικές δυνάμεις αυτό το χρέος. Κάποιοι συνεχίζουν να ζουν με το άγχος της εικόνας. Με την εμμονή της επικοινωνίας και της προπαγάνδας. Κάποιοι δεν λένε να καταλάβουν ότι οι πολίτες δεν ψάχνουν για υπουργούς που θα παριστάνουν τους μηχανοδηγούς, αλλά για πρωθυπουργούς που θα πάψουν να παριστάνουν τους ανήξερους».
Ο κ. Τσίπρας είπε ότι το χρέος του ΣΥΡΙΖΑ επιβάλλει να μιλήσει όχι με ευχολόγια αλλά για άμεσες και ριζοσπαστικές λύσεις, «να περιγράψουμε το πώς οι καθημερινές μετακινήσεις των πολιτών δεν θα είναι ούτε ρίσκο, ούτε περιπέτεια αλλά τίποτα περισσότερο από μια ρουτίνα. Όπως συμβαίνει σε κάθε σοβαρό κράτος. Όπως επιβάλλει σε τελική ανάλυση το ίδιο το Σύνταγμα».
Τόνισε ότι «η δημοκρατία είναι το συμβόλαιο και οι όροι αυτού του συμβολαίου είναι η ασφάλεια και η δικαιοσύνη. Παντού και για όλους» και πως «αν μια κυβέρνηση όχι απλά δεν μπορεί να τα διασφαλίσει, αλλά επανειλημμένα γίνεται η ίδια παράγοντας υπονόμευσής τους, τότε αυτή είναι μια επικίνδυνη κυβέρνηση που πρέπει να φύγει». Είπε ότι κάθε πτυχή του σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ που παρουσιάζεται έως τις εκλογές «είναι οι βάσεις πάνω στις οποίες θα χτίσουμε ξανά σχέσεις εμπιστοσύνης του πολίτη με το κράτος, της κοινωνίας με την κυβέρνηση».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ υποστήριξε ότι το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών ανέδειξε «και το μέγεθος της ανεπάρκειας και αναποτελεσματικότητας του κράτους, που χτίστηκε με τα παλιά υλικά της αναξιοκρατίας και των πελατειακών σχέσεων και συντηρήθηκε με παλιές και νέες συνταγές διαφθοράς και εξυπηρέτησης συμφερόντων». Μίλησε για κράτος-λάφυρο που στη συνέχεια απαξιώθηκε, «δίνοντας ό,τι πιο χρήσιμο για το δημόσιο συμφέρον σε ιδιώτες για να κερδοσκοπούν, αδιαφορώντας για τα βασικά, ακόμη και για την ασφάλεια των πολιτών». Σχολίασε ότι αυτοί που το απαξίωσαν «έταζαν ότι αυτό το κράτος θα το διόρθωναν», όμως «το δήθεν επιτελικό κράτος αποδείχθηκε μεγάλο φιάσκο» και «η επανάληψη σε ακόμα μεγαλύτερη ένταση όλων των αρρωστημένων πρακτικών 40 και πλέον χρόνων».
Κατόπιν αυτών σημείωσε ότι παραμένει ανεκπλήρωτο το χρέος για «ισχυρό, σύγχρονο και αποτελεσματικό κράτος που θα διασφαλίζει τα αυτονόητα και θα αποτρέπει τα αδιανόητα, όπως η τραγωδία των Τεμπών».
«Στο επίκεντρο της πρότασης μια νέα Διαύγεια για όλα τα δημόσια έργα»
Ο κ. Τσίπρας είπε ότι σήμερα αποφάσισε να μην τοποθετηθεί με προτάσεις για τεχνικά ζητήματα, που θα τεθούν στα θεματικά τραπέζια της ημερίδας και θα καταγραφούν στις θέσεις και τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θέλει να προτείνει λύσεις «για τη ρίζα του κακού στη δημόσια διοίκηση και στην εκτέλεση των δημόσιων έργων», διότι αν δεν αντιμετωπιστεί αυτή δεν θα καταφέρουμε όσο κι αν το επιθυμούμε να διαμορφώσουμε συνθήκες ασφάλειας στα έργα και στις υποδομές».
Υπογράμμισε ότι για την ασφάλεια χρειάζεται περισσότερο φως και πως «ένα μεγάλο μέρος της κακοδιαχείρισης, της ανεπάρκειας και της διαπλοκής στις συναλλαγές του δημοσίου με ιδιώτες, που είναι καταλυτική για την ασφάλεια και τη λειτουργία των δημόσιων υποδομών, οφείλεται στο σκοτάδι». Στο σκοτάδι ανθίζει η διαφθορά και πάντοτε εις βάρος και της ασφάλειας, είπε, «γιατί εκεί που το αλισβερίσι των ημέτερων και οι συμφωνίες γίνονται κάτω από το τραπέζι, κανείς δεν λογαριάζει ούτε την ασφάλεια, ούτε την ποιότητα των υποδομών».
Υπογράμμισε ότι «σε αυτό το πάρτι που δεν θέτει μόνο τα δημόσια οικονομικά σε κίνδυνο, αλλά την ίδια την ανθρώπινη ζωή, είμαστε αποφασισμένοι να βάλουμε ένα οριστικό τέλος», προσθέτοντας ότι αυτό δεν θα γίνει με ημίμετρα αλλά «με ριζοσπαστικές προτάσεις και πάνω απ’ όλα την πολιτική βούληση να συγκρουστούμε με την παρακμή». Τόνισε ότι είναι παρακμή να ζούμε «σε ένα κράτος που δεν είχε αναλώσιμα στα νοσοκομεία τον καιρό της πανδημίας και την ίδια στιγμή έχει μοιράσει 9,5 δισ. σε απευθείας αναθέσεις και κλειστούς διαγωνισμούς.
Κατόπιν αυτών ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ότι «χρειαζόμαστε μια μεγάλη τομή διαφάνειας στην αδειοδότηση, στην εκτέλεση και στη λειτουργία των δημόσιων έργων υποδομών, που θα διασφαλίζει τη τήρηση των ορθών διαδικασιών και κυρίως τα standard ασφάλειάς τους. Ένα ασφαλές, διαφανές και αποτελεσματικό σύστημα καταγραφής, παραγωγής και παρακολούθησης δημόσιων και ιδιωτικών έργων».
Σημείωσε ότι το επίκεντρο της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ «είναι μια νέα Διαύγεια για τα δημόσια έργα, συνολικά για τα έργα υποδομής». «Όλα στο φως. Όχι άλλες καθυστερήσεις και συναλλαγές κάτω από το τραπέζι. Όχι άλλα βαλτώματα έργων. Όχι άλλο σκοτάδι που σημαίνει οξυγόνο στη διαφθορά», είπε.
Το σχέδιο
Συγκεκριμένα ο κ. Τσίπρας ανέπτυξε τρεις παρεμβάσεις:
-Πρώτον, θεσμοθέτηση, υλοποίηση και λειτουργία ενός ψηφιακού Κεντρικού Συστήματος Αδειοδοτήσεων. Με διασύνδεση όλων των φορέων και υπηρεσιών του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, οι οποίοι εμπλέκονται στην αδειοδότηση, στις διαδικασίες έγκρισης δημόσιων και ιδιωτικών τεχνικών έργων, και όλων των ελεγκτικών οργάνων και αρχών. Η διεκπεραίωση της διαδικασίας εγκρίσεων και αδειοδοτήσεων θα γίνεται πλέον στο σύνολό της ηλεκτρονικά. Στο σύστημα θα περιλαμβάνονται και οι ειδικές κατηγορίες αδειοδοτήσεων και εγκρίσεων από φορείς και υπηρεσίες όπως, η δασική, οι εφορείες αρχαιοτήτων, το συμβούλιο αρχιτεκτονικής, το πυροσβεστικό σώμα κ.α.
-Δεύτερον, θεσμοθέτηση, υλοποίηση και λειτουργία ενός ψηφιακού Κεντρικού Σύστηματος Παρακολούθησης Τεχνικών Έργων. Στο σύστημα αυτό θα καταγράφεται όλη η πορεία υλοποίησης ενός δημόσιου έργου. «Με δυο λόγια δεν θα μπορεί να ισχύει αυτό που συμβαίνει σήμερα. Δηλαδή μετά τον προσυμβατικό έλεγχο από όλους τους φορείς που ασκούν τον έλεγχο της νομιμότητας όπως του Ελεγκτικού Συνεδρίου, της ΕΑΔΗΣΥ, της Αρχής Προδικαστικών Προσφυγών, των διαχειριστικών αρχών, ένα έργο, η υλοποίηση μιας σύμβασης βρίσκεται χωρίς ορατότητα. Και η ορθή τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών, στην ευχέρεια των υπαλλήλων της αρμόδιας υπηρεσίας και φυσικά στη σχέση τους με την ανάδοχο εταιρεία. Από εδώ και στο εξής κάθε λογαριασμός, κάθε πίνακας εργασιών, κάθε πρόοδος, κάθε εκταμίευση θα είναι στη Διαύγεια, ορατή απ’ όλους. Και προφανώς κάθε παράταση και κάθε καθυστέρηση θα είναι στο φως. Συνεπώς η Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, ο ίδιος ο υπουργός Υποδομών, βουλευτές αλλά και ο κάθε απλός πολίτης, θα έχει τη δυνατότητα γνώσης, ελέγχου και παρέμβασης».
-Τρίτον, θεσμοθέτηση, υλοποίηση και λειτουργία Συστήματος Καταγραφής, Λειτουργίας και Συντήρησης Δημόσιων και Ιδιωτικών Έργων, στο οποίο θα καταγράφονται όλα τα δημόσια και ιδιωτικά έργα, τα οποία έχουν παραληφθεί οριστικά. Παράλληλα, συντάσσεται και ο κατάλογος στοιχείων συντήρησης και λειτουργίας έργων, και για τα κτιριακά έργα διασυνδέεται με το σύστημα της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίων. «Με δυο λόγια», είπε, «φτιάχνουμε ένα Εθνικό Ψηφιακό Μητρώο υποδομών, στο οποίο όμως καταγράφονται και όλες οι ενέργειες συντήρησης και πιστοποιήσεις ασφαλείας, ώστε να γνωρίζουμε ανά πάσα στιγμή σε τι κατάσταση βρίσκονται οι δημόσιες υποδομές και άρα τι πρέπει να γίνει για να διασφαλιστεί η ασφάλεια χρήσης τους».
Ο Αλέξης Τσίπρας υποστήριξε ότι «με αυτές τις τρεις παρεμβάσεις εξασφαλίζουμε διαφάνεια στη διαδικασία υλοποίησης ενός έργου και αποκτούμε έλεγχο και την απαραίτητη γνώση της κατάστασης ασφάλειας όλων των δημόσιων υποδομών». Εξέφρασε δε την πεποίθηση ότι το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ «για τη Διαύγεια στην υλοποίηση των δημόσιων έργων και στη συντήρηση και λειτουργία των δημόσιων υποδομών, είναι μια κορυφαία θεσμική τομή στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης, αντίστοιχη με άλλες κορυφαίες θεσμικές τομές, αντίστοιχη με άλλες παρεμβάσεις διαφάνειας και αξιοκρατίας». Είπε ότι θα είναι μια τομή που θα δώσει τα απαραίτητα θεσμικά εργαλεία ελέγχου στη διοίκηση, αλλά και θα εμπεδώσει μια άλλη νοοτροπία στους δημόσιους λειτουργούς και κυρίως μια άλλη σχέση ανάμεσα στις δημόσιες υπηρεσίες και τους ιδιώτες. «Μια σχέση», τόνισε, «που αν εξορθολογιστεί θα εξασφαλίσουμε δημόσιους πόρους, ταχύτητα στην υλοποίηση των έργων και το κυριότερο ασφάλεια για τον πολίτη».
