Αντιμέτωποι με ιστορικών διαστάσεων ξηρασία, τη χειρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ στην περιοχή αυτή της βορειοανατολικής Ισπανίας, οι κάτοικοι της Καταλονίας ετοιμάζονται για την επιβολή αυστηρών περιορισμών στη χρήση νερού, αναμένοντας τις βροχές που δεν έρχονται.
«Εδώ και τρία χρόνια έχουμε βροχές κάτω από τον μέσο όρο. Η κατάσταση έχει γίνει κρίσιμη», δήλωσε η Εύα Μαρτίνες δήμαρχος της Βαγιράνα, μιας κωμόπολης 16.000 κατοίκων που απέχει περίπου μισή ώρα με το αυτοκίνητο από τη Βαρκελώνη.
«Μέχρι πρότινος στην κοινότητα καταγράφονταν περίπου 600, 700, 800 λίτρα βροχοπτώσεων ανά τετραγωνικό μέτρο ετησίως. Πέρυσι δεν φτάσαμε τα 300 λίτρα», πρόσθεσε η 47χρονη δήμαρχος.
Ένδειξη της σοβαρότητας της ξηρασίας, εγκαταλειμμένα χωριά της επαρχίας, τα οποία είχαν βυθιστεί κάτω από το νερό όταν κατασκευάστηκαν φράγματα τον 20ο αιώνα, αποκαλύφθηκαν και πάλι με την υποχώρηση των υδάτων τους τελευταίους μήνες.
Αν το επίπεδο των ταμιευτήρων νερού πέσει κάτω από το 16%, κάτι που φαίνεται ότι θα συμβεί σύντομα, οι αρχές δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να κηρύξουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Οι πέντε εκατομμύρια κάτοικοι της Βαρκελώνης και των προαστίων της ενδέχεται να είναι μεταξύ αυτών που θα πληγούν περισσότερο, με την πίεση του νερού να μειώνεται στα περισσότερα σπίτια και την κατανάλωση να περιορίζεται στα 160 λίτρα ημερησίως κατ’ άτομο, έναντι 200 λίτρων που είναι τώρα.
Στη Βαγιράνα κάποιες συνοικίες δεν έχουν πλέον νερό. «Δεν μπορούμε να πλύνουμε τα πιάτα, να πλύνουμε τα ρούχα μας, να χρησιμοποιήσουμε το πλυντήριο (…) ούτε καν να πάμε στην τουαλέτα», καταγγέλλει ο Άλεξ Φονσέκα κάτοικος της κωμόπολης που πήγε να γεμίσει μπουκάλια με νερό από μια υδροφόρα προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του νοικοκυριού του.
Μείωση σοδειών
Εδώ και τρία χρόνια οι βροχοπτώσεις είναι χαμηλότερες του μέσου όρου στην Καταλονία. Πρόκειται για μια ξηρασία δύο φορές μεγαλύτερης διάρκειας σε σχέση με τη σοβαρότερη που είχε καταγραφεί ως τώρα, η οποία είχε φτάσει στην κορύφωσή της το 2008, σύμφωνα με την τοπική κυβέρνηση.
Εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, που προκαλεί αύξηση των ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων, εντείνεται η συχνότητα και η ένταση των περιόδων ξηρασίας, που απειλούν τη διατροφική ασφάλεια των πληθυσμών.
«Πέρυσι στην επαρχία χάθηκε το 100% της σοδειάς σιτηρών και το 90% της σοδειάς ζωοτροφών», εξήγησε ο Φρανσέσκο Μπάνσελς εκπρόσωπος του αγροτικού συνδικάτου Unio de Pagesos. Φέτος «δεν περιμένω ούτε τη μισή σοδειά», πρόσθεσε.
Πάρα πολύς τουρισμός;
Για τη μη κυβερνητική οργάνωση «Agua es vida» (Το νερό είναι ζωή) οι αρχές φέρουν μερίδιο της ευθύνης για την τρέχουσα κατάσταση διότι αρνούνται να επιβάλουν περιορισμούς στον τουρισμό – μεγάλο καταναλωτή νερού-και επειδή εξακολουθούν να διοργανώνουν μεγάλες εκδηλώσεις στη Βαρκελώνη.
«Η καταλανική κυβέρνηση» δίνει νερό σε όλους «στη γεωργία, στην κτηνοτροφία, τον ξενοδοχειακό και τον τουριστικό τομέα και στον αστικό τομέα χωρίς πρώτα να σκεφτεί την ποσότητα νερού που διαθέτουμε», κατήγγειλε ο Ντάντε Μάσκιο εκπρόσωπος της ΜΚΟ.
Αντιμέτωπες με αυτή την κρίση, οι αρχές έχουν αρχίσει να ετοιμάζουν την άφιξη πλοίων με νερό στη Βαρκελώνη, μια ενέργεια στην οποία θα καταφύγουν στην εσχάτη των περιπτώσεων και με βάση τις ανάγκες, σημείωσε ο καθηγητής Ξαβιέ Σάντσεθ Βίλα διευθυντής του τμήματος Πολιτικής Μηχανικής και Μηχανικής του Περιβάλλοντος στο πολυτεχνείο της Καταλονίας.
Η επαρχία μπορεί επίσης να βασίζεται στα πολλά εργοστάσια αφαλάτωσης. Όμως ο Σάντσεθ Βίλα επιμένει κυρίως στην ανάγκη να χρησιμοποιηθούν περισσότερο τα υπόγεια ύδατα και να βελτιωθεί η εκμετάλλευση χρησιμοποιημένων υδάτων.
Η κατάσταση είναι αντίστοιχη στην Ανδαλουσία, στη νότια Ισπανία, μία άλλη επαρχία της χώρας που πλήττεται από την ξηρασία και η οποία εξετάζει την επιβολή περιορισμών στη χρήση νερού, αν δεν σημειωθούν βροχοπτώσεις, κυρίως στη Σεβίλλη και τη Μάλαγα.
«Χρειαζόμαστε 30 ημέρες βροχής», υπογράμμισε πρόσφατα ο πρόεδρος της επαρχίας Χουάν Μανουέλ Μορένο. «Όχι μια βροχούλα, αλλά μια πραγματική βροχή», τόνισε.