Την κίνηση του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, να εξετάσει το ενδεχόμενο ενός «μακροπρόθεσμου δανεισμού» των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα με την ελπίδα ότι η Αθήνα θα υποστηρίξει την υποψηφιότητα του Λονδίνου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 αποκάλυψε ο Guardian.
«Είκοσι χρόνια πριν ο Ρίσι Σουνάκ να ακυρώσει τη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για το ζήτημα της ιδιοκτησίας των Γλυπτών, η Ελλάδα πίεζε τον Μπλερ για ένα μακροπρόθεσμο δανεισμό παρακάμπτοντας το ζήτημα της ιδιοκτησίας» αναφέρεται αρχικά στο δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας.
«Το ελληνικό σχέδιο «επανένωσης» προέβλεπε την τοποθέτησή τους σε στο ακόμα τότε σχεδιαζόμενο μουσείο της Ακρόπολης, “με θέα τον ιερό βράχο από τον οποίο προήλθαν”», το οποίο θα ήταν έτοιμο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, σύμφωνα με την πρόταση που παραδόθηκε στον Τόνι Μπλερ από τον τότε Έλληνα πρωθυπουργό, Κώστα Σημίτη, κατά τη διάρκεια συνάντησής τους τον Οκτώβριο του 2002.
Σύμφωνα με τον Guardian, τότε η θέση της βρετανικής κυβέρνησης ήταν ότι το θέμα αφορούσε αποκλειστικά στους διαχειριστές του Βρετανικού Μουσείου και η τότε υπουργός Πολιτισμού, Τέσα Τζάουελ, είχε συμβουλεύσει τον Blair ότι οποιοσδήποτε δανεισμός θα ήταν σε «μακροπρόθεσμη-και μάλιστα μόνιμη» βάση.
«Με το Λονδίνο να σκέφτεται, όμως, να διεκδικήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 και την Ελλάδα να έχει αναλάβει την προεδρία της ΕΕ το 2003 και να πρόκειται να διοργανώσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η σύμβουλος Πολιτισμού του Μπλερ, Σάρα Χάντερ, του έγραψε τον Απρίλιο του 2003 ότι υπήρχαν “καλοί λόγοι να αλλάξει στάση” και να “ενθαρρύνει” ιδιωτικά και δημόσια το Βρετανικό Μουσείο να βρει μια “διευκόλυνση”» συνεχίζει το άρθρο του Guardian.
«Η ελληνική υπόθεση έχει γίνει πιο λεπτή – υποστηρίζοντας τον δανεισμό και όχι την αποκατάσταση της κυριότητας – και έρχεται σε αντίθεση με την εθελοτυφλούσα αδιαλλαξία του Βρετανικού Μουσείου να εξετάσει οποιονδήποτε συμβιβασμό» είχε γράψει η σύμβουλος του Μπλερ βάσει των αρχείων που αποχαρακτηρίστηκαν την Παρασκευή.
«Τα Γλυπτά θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί στην ψηφοφορία της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής για την υποψηφιότητα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012. Η δημοσιότητα που συνδέεται με αυτή την κίνηση θα μπορούσε να εξασφαλίσει την ελληνική υποψηφιότητα και να βοηθήσει στη συγκέντρωση και αρκετών άλλων ψήφων της ΔΟΕ, αν και θα πρέπει να έχουμε κάποια άμυνα από άλλα κράτη που θα ζητούσαν παρόμοιες ενέργειες» συμπλήρωνε στην επιστολή της η Χάντερ.
«Φαίνεται λογικό: η ορθολογική χάραξη πολιτικής ευνοεί τους Έλληνες. Αλλά αυτή δεν είναι μια επιλογή που εμπίπτει στις δικές μας αρμοδιότητες: μόνο οι διαχειριστές του Βρετανικού Μουσείου έχουν την καταστατική εξουσία να προχωρήσουν σε δανεισμό και η απαρχή μιας προσπάθειας άσκησης κυβερνητικής πίεσης ενώ το Βρετανικό Μουσείο γιορτάζει τα 250 χρόνια του θα προκαλέσει αντιδράσεις» συνέχιζε την επιχειρηματολογία της η σύμβουλος του Τόνι Μπλερ.
Σε ερώτηση της Χάντερ σχετικά με διερεύνηση του θέματος, ο τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας στην απάντησή του εμφανιζόταν θετικός γράφοντας «ναι, για να μην αναθέσουμε στον Ντέιβιντ Όουεν (σ.σ. ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας) την ευθύνη της διαπραγμάτευσης; Θα την ενισχύσει, έχει επιρροή, και θα μπορούσε πιθανώς να βοηθήσει με το Βρετανικό Μουσείο δίνοντας μια απόσταση από την κυβέρνηση».
Ο Όουεν, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, είχε μεταφέρει προς το βρετανικό υπουργικό συμβούλιο ότι «η διοργανώτρια χώρα συμβουλεύεται εκτενώς τη ΔΟΕ σχετικά με την καταλληλότητα των μελλοντικών υποψηφίων και δεν θα ήταν δύσκολο να πείσουμε τους Έλληνες να υποστηρίξουν την υποψηφιότητα του Λονδίνου για το 2012 ως αντάλλαγμα…».
Ωστόσο, ο επικεφαλής του πολιτικού σχεδιασμού της κυβέρνησης Μπλερ, Άντριου Άντονις, επισήμανε σε χειρόγραφο σημείωμά του ότι «αυτό χρειάζεται προσεκτικό χειρισμό: ας μιλήσουμε. Δεν νομίζω ότι πρέπει να κινηθούμε καθόλου μέχρι να ξεκαθαριστεί τι κάνουμε σχετικά με την προσφορά μας», γράφει ο Guardian.
«Τελικά και το μουσείο δεν ολοκληρώθηκε μέχρι το 2007 και ο Λόρδος Όουεν θεωρείται ότι δεν προσεγγίστηκε για να διαπραγματευτεί τυχόν δανεισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα» καταλήγει το δημοσίευμα.
