Οι επιθέσεις εναντίον εμπορικών και στρατιωτικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα από τους αντάρτες Χούθι έχουν, σύμφωνα με τους ειδικούς, οικονομικές συνέπειες οι οποίες παραμένουν περιορισμένες, με την προϋπόθεση ότι η κρίση δεν θα διαρκέσει…
Η ναυσιπλοΐα υπό πίεση
Οι επιθέσεις εναντίον των εμπορικών πλοίων πολλαπλασιάσθηκαν στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων ανάμεσα στην Αφρική και την Υεμένη. Περίπου το 12% του θαλάσσιου εμπορίου διέρχεται υπό κανονικές συνθήκες από τα στενά Μπαμπ αλ-Μαντέμπ, που ελέγχουν την πρόσβαση στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά από τα μέσα Νοεμβρίου ο αριθμός των εμπορευματοκιβωτίων μειώθηκε κατά 70%, σύμφωνα με τους ειδικούς στη ναυτιλία.
Πολλοί εφοπλιστές προτίμησαν να διακόψουν την κυκλοφορία σ’ αυτή τη ζώνη και να χρησιμοποιούν την εναλλακτική οδό γύρω από το νοτιοαφρικανικό ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, που είναι πιο μακρά και δαπανηρή.
Στις δυσχέρειες προστίθεται το γεγονός ότι πλήττεται άλλη μια περιφέρεια του κόσμου, αυτή τη φορά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Η ξηρασία που πλήττει τη διώρυγα του Παναμά έχει επιβραδύνει σε μεγάλο βαθμό τη διέλευση των πλοίων ανάμεσα στην Ασία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενώ σε ομαλές συνθήκες γύρω στα 40 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων χρησιμοποιούν κάθε ημέρα αυτό το θαλάσσιο δίαυλο, ο αριθμός αυτός μειώθηκε στα μέσα Ιανουαρίου σε 24 καθημερινές διελεύσεις.
Καθυστερήσεις και παύση λειτουργίας
Επιχειρήσεις έχουν ήδη ανακοινώσει καθυστερήσεις, όπως η γιγάντια σουηδική εταιρεία επίπλων Ikea. «Η κατάσταση στη διώρυγα του Σουέζ θα προκαλέσει καθυστερήσεις», εξηγεί η επιχείρηση σε ηλεκτρονικό μήνυμά της προς το Γαλλικό Πρακτορείο.
Προβλήματα έχουν δημιουργηθεί και στην παραγωγή αυτοκινήτων. Η Tesla διευκρίνισε έτσι πως η παραγωγή της θα ανασταλεί για δύο εβδομάδες στο ευρωπαϊκό εργοστάσιό της, από τις 29 Ιανουαρίου ως τις 11 Φεβρουαρίου. Το εργοστάσιο της Volvo στη Γάνδη του Βελγίου πρόκειται επίσης να παραμείνει κλειστό για τρεις ημέρες στα μέσα Ιανουαρίου, καθώς έχει έλλειψη κιβωτίων ταχυτήτων, η παράδοση των οποίων έχει καθυστερήσει εξαιτίας «αναπροσαρμογών στις θαλάσσιες οδούς».
«Οι επιχειρήσεις προϊόντων εξοπλισμού ή ηλεκτρονικών μπορεί να αντιμετωπίσουν καθυστερήσεις. Γι’ αυτές που εργάζονται με πολύ μικρά αποθέματα, αυτό μπορεί να αποδειχθεί προβληματικό», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άνο Κουχανάταν, οικονομολόγος της Allianz Trade.
Στην Ισπανία, η Ένωση Επιχειρήσεων Κατασκευών και Διανομής (AECOC) ανακοίνωσε πως πολλοί κλάδοι έχουν κάνει εκ των προτέρων παραγγελίες για ορισμένες πρώτες ύλες και εμπορεύματα, όπως τα έπιπλα ή τα υφάσματα, για τα οποία αντιμετωπίζουν δυσκολίες εφοδιασμού.
Τέλος, η μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) «θα επηρεαστεί» από την κλιμάκωση στην Ερυθρά Θάλασσα, δήλωσε χθες, Τρίτη, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός ο πρωθυπουργός του Κατάρ Μοχάμεντ μπεν Αμπντουλραχμάν Αλ-Θάνι.
Ποιες οι επιπτώσεις στις τιμές;
Οι ναυτιλιακές εταιρείες προχώρησαν σε σημαντικές αυξήσεις των τιμών για να καλύψουν τα έξοδα που συνδέονται με την κρίση. Ένας από τους δείκτες αναφοράς για τη μέτρηση του κόστους της μεταφοράς εμπορευμάτων από την Κίνα, ο Shanghai Contenarized Freight Index (SCFI) υπερδιπλασιάσθηκε μέσα σε ένα μήνα.
Το επιπλέον κόστος σε όρους καυσίμου είναι περίπου 20%, σύμφωνα με την πλατφόρμα επιμελητείας Container xChange, η οποία εκτιμά ότι η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα θα κάνει να αυξηθούν τα κόστη θαλάσσιας μεταφοράς κατά 60%, με προσαύξηση της τάξης του 20% για την ασφαλιστική κάλυψη των εφοπλιστών.
Αυτό δημιουργεί το φάσμα ενός νέου πληθωρισμού. Οι φόβοι αυτοί αξιολογήθηκαν από το διεθνές γραφείο Oxford Economics σε 0,7 της μονάδας επιπλέον παγκόσμιο πληθωρισμό στο τέλος του έτους 2024, στο σενάριο κατά το οποίο «η Ερυθρά Θάλασσα θα κλείσει για τα πλοία για μήνες και τα έξοδα μεταφοράς θα παραμείνουν γύρω στο διπλάσιο της τιμής του Δεκεμβρίου».
Όλα θα εξαρτηθούν συνεπώς από το πόσο θα διαρκέσει η κρίση. «Το να περιπλέουμε την Αφρική και να μην περνάμε από τη διώρυγα του Σουέζ είναι πιο ακριβό και μεγαλύτερη απόσταση. Όμως προς το παρόν πρόκειται περισσότερο για ένα πρόβλημα ασφάλειας παρά επιμελητείας», υποστήριξε έτσι χθες, Τρίτη, ο Ζίγκφριντ Ρούσβουρμ, πρόεδρος της BDI, της οργάνωσης των γερμανικών βιομηχανιών.
Την προηγουμένη, ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι είχε προειδοποιήσει: «Αυτό που συμβαίνει στην Ερυθρά Θάλασσα μοιάζει προς το παρόν να μην έχει συνέπειες στις τιμές της ενέργειας και τον πληθωρισμό. Όμως πιστεύουμε πως πρέπει να παρακολουθούμε την κατάσταση από πολύ κοντά επειδή οι συνέπειες αυτές μπορεί να εμφανισθούν μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες».
«Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η κυκλοφορία δεν έχει διακοπεί πλήρως», σχολιάζει από την πλευρά του ο Άνο Κουχανάταν της Allianz Trade. Όμως «ο κίνδυνος του πληθωρισμού μπορεί να είναι σημαντικός».