Με στόχο την προσέλκυση περισσότερων νέων στο ναυτικό επάγγελμα, δόθηκε για δημόσια διαβούλευση στους αρμόδιους φορείς της ναυτιλίας έως τις 8 Ιανουαρίου, η ολοκληρωμένη πρόταση του Ιδρύματος Ευγενίδου για την πλήρη αναβάθμιση της δημόσιας ναυτικής εκπαίδευσης και το άνοιγμα της ιδιωτικής.
Η πρόταση, με θέμα «Στρατηγική Διαμόρφωσης Νέου Θεσμικού Πλαισίου της Ναυτικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα», περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο εισαγωγής των σπουδαστών στις ΑΕΝ, ουσιαστική αναβάθμιση των υποδομών των δημοσίων σχολών στα νέα δεδομένα που δημιουργούνται στη ναυτιλιακή αγορά λόγω της εισαγωγής νέως καυσίμων και τεχνολογιών στα πλοία, αλλά και ενίσχυσης του διδακτικού και διοικητικού προσωπικού με την εξασφάλιση της απαιτούμενης υλικοτεχνικής υποδομής.
Επίσης, προτείνει νέους μεθόδους μάθησης, με σταδιακή προώθηση της δυνατότητας εξ αποστάσεως ναυτική εκπαίδευση, με έναρξη από τα μαθήματα με τις λιγότερες απαιτήσεις σε διαδραστικές δραστηριότητες εντός της τάξης. Ζητείται και η άμεση έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, που προβλέπεται από τον νόμο 3153/2003, ώστε να καταστεί δυνατή και η λειτουργία ιδιωτικών σχολών ΝΕΚΕ με κατάλληλη εκπαιδευτική διαδικασία και λειτουργική εποπτεία, γεγονός που θα δώσει εναλλακτικό τρόπο εισόδου σπουδαστών στο ναυτικό επάγγελμα.
Η πρόταση του ιδρύματος θα αξιολογηθεί από τους αρμόδιους εμπλεκόμενους φορείς στους οποίους έχει ήδη αποσταλεί (υπουργείο Παιδείας, Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών Δημόσιας Ναυτικής Εκπαίδευσης, Σύλλογος Σπουδαστών ΑΕΝ Ασπροπύργου, Γενική Γραμματεία Αιγαίου, Ναυτικό Επιμελητήριο, Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας και Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία), προκειμένου να εκφράσουν τις απόψεις και τις τοποθετήσεις τους για το θεσμικό και λειτουργικό πλαίσιο της ναυτικής εκπαίδευσης έως τις 8/1/2024.
Υπό το πρίσμα αυτό και στο πλαίσιο της συνεργασίας του υπουργείου Ναυτιλίας με το Ίδρυμα Ευγενίδου αναμένεται, αφού εξεταστούν όλες οι παράμετροι, να διερευνηθούν οι προοπτικές εκσυγχρονισμού με έμφαση στην ολιστική επανεξέταση του θεσμικού πλαισίου, στον εξορθολογισμό των διατιθέμενων πόρων και στη δημιουργία κατάλληλου ψηφιακού περιβάλλοντος.
Η μελέτη θα αξιολογηθεί από τους αρμόδιους φορείς, που θα υποβάλουν τις προτάσεις τους.
Οι προτάσεις του Ιδρύματος
Στις προτάσεις του Ιδρύματος Ευγενίδου παραμένει η εισαγωγή των σπουδαστών στο Α’ εξάμηνο των ΑΕΝ μέσω των πανελλήνιων εξετάσεων, ενώ το ποσοστό εισαγωγής από τα ΕΠΑΛ προτείνεται να είναι στο 20% από 35% που είναι σήμερα. Η διαδικασία απόκτησης ναυτικής ικανότητας πλοιάρχου ή μηχανικού από ναυτικά ΕΠΑΛ χωρίς αρχική είσοδο σε ΑΕΝ ή ιδιωτικές σχολές Ναυτικής Επαγγελματικής Κατάρτισης και Επιμόρφωσης (NΕKE) ευθυγραμμίζεται με την αντίστοιχη διαδικασία μέσω των ΑΕΝ στο επίπεδο απόκτησης της Γ’ Τάξης και όχι της Β’ όπως προβλέπεται σήμερα.
Για το σκοπό αυτό οι απόφοιτοι ναυτικών ΕΠΑΛ αφού αποκτήσουν θαλάσσια υπηρεσία 18 μηνών εντάσσονται σε συγκεκριμένο εξάμηνο των ΑΕΝ και ολοκληρώνουν τις από εκεί και πέρα σπουδές(υπόλοιπα εξάμηνα και 2 εξαμηνιαίο εκπαιδευτικό ταξίδι). Η πρόταση προϋποθέτει αναμόρφωση του προγράμματος των ναυτικών ΕΠΑΛ ώστε να διευκολύνεται η μελλοντική κατάταξη σε εξάμηνο σπουδών των ΑΕΝ. Οι εισαγόμενοι στις ΑΕΝ ή ΝΕΚΕ όπως και απόφοιτοι των ΕΠΑΛ πριν από την έναρξη της θαλάσσιας υπηρεσίας θα πρέπει να διαθέτουν επαρκή γνώση της αγγλικής γλώσσας, η εξοικείωση στην οποία προτείνεται να αποκτάται και εντός των σχολών, με την προσθήκη στα βιβλία ναυτιλιακών κανονισμών συμβάσεων συμφωνιών.
Επίσης προβλέπει την ενθάρρυνση των αποφοίτων των ναυτικών ΕΠΑΛ να ενταχθούν σε ειδικά τμήματα για την απόκτηση πτυχίων κυβερνητών παράκτιων πλοίων, ρυμουλκών ή τουριστικών θαλαμηγών. Ζητείται, επίσης, η εξασφάλιση κονδυλίων για τη χρηματοδότηση και του δεύτερου ταξιδιού πρακτικής άσκησης των σπουδαστών. Επίσης προτείνεται η ταχύτατη συμπλήρωση όλων των κενών οργανικών θέσεων τακτικού προσωπικού εκπαίδευσης στις ΑΕΝ από 184 σε 250, με σταδιακή μείωση του έκτακτου προσωπικού σε 60 αντί για 215 σήμερα. Αύξηση του μηνιαίου μισθού των διδασκόντων και υποχρεωτική επιμόρφωσή τους στον τομέα που διδάσκουν με τη δημιουργία παράλληλα σχετικού μητρώου εκπαιδευτών.
Σε ό,τι αφορά το Κέντρο Επιμόρφωσης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού ΚΕΣΕΝ προτείνεται η ριζική εκ βάθρων αναθεώρηση του τακτικού και έκτακτου εκπαιδευτικού προσωπικού. Αναφορικά με τον εργαστηριακό εξοπλισμό ζητείται η άμεση συμπλήρωση των αναγκών σε προσομοιωτές γέφυρας σε όλες τις σχολές των πλοιάρχων με ταχεία αντιμετώπιση των αναγκών σε αυτές του υγρού φορτίου. Προγραμματισμός των αναγκών του εξοπλισμού στα λοιπά εργαστήρια με έγκριση συγκεκριμένου ετήσιου τριετούς προϋπολογισμού και εξασφάλιση εκπαιδευτικού προσωπικού. Για τις σχολές μηχανικών προτείνεται η άμεση βελτίωση των 21 εργαστηρίων που βρίσκονται σε χρήση, αλλά απαιτούν ανακαινίσεις με ταχεία παράλληλα συμπλήρωση των προσομοιωτών LPG-LNG και διαχείρισης φορτίου έρματος. Τριετής προϋπολογισμός για την προμήθεια του εξοπλισμού με εξασφάλιση του απαιτούμενου εκπαιδευτικού προσωπικού. Για τα δύο ΚΕΣΕΝ προέκυψε ότι οι απαιτούμενες επεμβάσεις είναι μεγάλης κλίμακας και αφορούν ακόμα και τη βασική δομή λειτουργίας τους.
Εξ αποστάσεως μάθηση στη δημόσια ναυτική εκπαίδευση
Προτείνεται η σταδιακή δυνατότητα εξ αποστάσεως μάθησης, με έναρξη από τα μαθήματα με τις λιγότερες απαιτήσεις σε διαδραστικές δραστηριότητες εντός της τάξης. Δημιουργείται σε συνεργασία μεταξύ του υπουργείου Ναυτιλίας και των σχολών το κατάλληλο ψηφιακό περιβάλλον για την απρόσκοπτη λειτουργία της εξ αποστάσεως μάθησης. Επανασχεδιάζονται τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών με βάση τις δυνατότητες που παρέχει η βασιζόμενη στις νέες τεχνολογίες εξ αποστάσεως μάθηση. Προωθείται η συγγραφή ή πρόσβαση σε ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό κατάλληλο για την εξ αποστάσεως ασύγχρονη μάθηση όπου δεν απαιτείται κοινή συμμετοχή διδασκόμενων και διδασκόντων, αλλά και για τη σύγχρονη μάθηση που απαιτεί τη συμμετοχή και των δύο.
Δημιουργείται πρόγραμμα εξοικείωσης των εκπαιδευτών με τις ανάγκες των εναλλακτικών τρόπων μάθησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην τελευταία έκδοση της σύμβασης STCW για τους εκπαιδευτές. Δημιουργείται παράλληλα από το υπουργείο Ναυτιλίας κέντρο προώθησης της εξ αποστάσεως μάθησης με υψηλού επιπέδου εξειδικευμένο στελεχικό δυναμικό για τον κεντρικό συντονισμό των προγραμμάτων και ενεργειών.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η ενίσχυση της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Ναυτικών (ΔΕΚΝ) του υπουργείου Ναυτιλίας σε ανώτερη ή σε ιδιαίτερη διοικητική μονάδα, που θα αναφέρεται στην ένστολη ηγεσία και με διευθυντή που θα φέρει τον βαθμό του αρχιπλοιάρχου. Στις προτεραιότητες της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Κατάρτισης Ναυτικών (ΔΕΚΝ) θα είναι η παρακολούθηση και οργάνωση της ναυτικής εκπαίδευσης στις δημόσιες και ιδιωτικές σχολές, με ενίσχυσή της σε θέματα οικονομικών και κτιριακών θεμάτων των δημοσίων σχολών.