H κατάσταση στη Μέση Ανατολή, η συνεχιζόμενη υποστήριξη στην Ουκρανία, η αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, αλλά και το Μεταναστευτικό είναι τα βασικά θέματα στο «μενού» της Συνόδου Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών, που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες με τη συμμετοχή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.
Στο μέτωπο της οικονομίας και δη σε αυτό της αναθεώρησης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, κυβερνητικές πηγές υπενθυμίζουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήδη από το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη Γρανάδα, τόνισε και αναμένεται να επαναλάβει την θέση του υπέρ της αύξησης του προϋπολογισμού στην αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου. Όπως θα το θέσει, εξάλλου, είναι αδύνατον να προβλέπονται στον κοινοτικό προϋπολογισμό τόσοι πρόσθετοι πόροι για την Ουκρανία και να δίνονται πολύ λιγότεροι πόροι σε τομείς όπως το Μεταναστευτικό και η αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
Είναι πάντως σαφές ότι η παρούσα Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου λαμβάνει χώρα υπό τη σκιά των δραματικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή. Αρμόδιες κυβερνητικές πηγές παρατηρούν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι από τους λίγους Ευρωπαίους ηγέτες, που συμμετείχε στη Σύνοδο Ειρήνης στο Κάιρο με τη συμμετοχή Αράβων ηγετών, ενώ προ τριημέρου είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί την Ιερουσαλήμ.
O πρωθυπουργός, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές αναμένεται να ενημερώσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τις επαφές αυτές, ενώ πρόκειται να επαναλάβει τον ρόλο της Ελλάδας ως αξιόπιστου και έντιμου συνομιλητή με όλες τις χώρες της περιοχής. Ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να επαναλάβει το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και θα επισημάνει, όπως το έκανε το προηγούμενο Σάββατο στο Κάιρο, τη διάκριση ανάμεσα στη Χαμάς και τους Παλαιστινίους, αλλά και την ανάγκη προστασίας των αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς και την αποφυγή μιας ανθρωπιστικής κρίσης. Εξάλλου, την προαναφερθείσα διάσταση είχε την ευκαιρία να τονίσει τόσο δημοσίως όσο και στη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ.
Επιπλέον, θα εκφράσει – και ως ηγέτης χώρας της Ανατολικής Μεσογείου – τον προβληματισμό του για τη διάχυση της κρίσης που, όπως θα πει, εγκυμονεί κινδύνους περιφερειακής αστάθειας. Ο πρωθυπουργός πρόκειται να επαναλάβει ότι καμία στρατιωτική επέμβαση δεν μπορεί να αντικαταστήσει μια βιώσιμη πολιτική λύση, ήτοι την επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή. Θα υπενθυμίσει,δε, τη διαχρονική θέση της Ελλάδας υπέρ της λύσης δύο κρατών, θέση και της Ε.Ε, όπως διατυπώθηκε στην κοινή δήλωση των 27 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 15 Οκτωβρίου.
Τι θα συζητήσουν οι 27
Τους Ευρωπαίους ηγέτες θα απασχολήσει και το Μεταναστευτικό, η εσωτερική και η εξωτερική του διάσταση υπό το πρίσμα της επιπρόσθετης πίεσης από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Υπενθυμίζεται ότι στην έκτακτη τηλεδιάσκεψη των 27 την προηγούμενη εβδομάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τονίσει ότι η σημασία της στρατηγικής συνεργασίας της Ε.Ε. με την Αίγυπτο είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρη από ποτέ. Επί τάπητος και η διάσταση της εσωτερικής ασφάλειας, η οποία όπως λέγεται στην κυβέρνηση δικαιώνει σήμερα περισσότερο από ποτέ την πολιτική φύλαξης των συνόρων που ακολούθησε και θα συνεχίσει να ακολουθεί η ελληνική κυβέρνηση.
Λίγες ημέρες μετά το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι 27 θα συζητήσουν και πάλι σήμερα για τη Μέση Ανατολή, καθώς η επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Λωρίδα της Γάζας εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να επαναλάβουν την κοινή τους θέση για τη Μέση Ανατολή – όπως διατυπώθηκε στη δήλωση της 15ης Οκτωβρίου – και να καταδικάσουν με τον πιο έντονο τρόπο τις βάναυσες και αδιάκριτες τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ, να αναγνωρίσουν το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται σύμφωνα με το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο και να επαναλάβουν την έκκλησή τους για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων.
Σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κάνουν έκκληση για «συνεχή, ταχεία, ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση» και «η βοήθεια να φτάσει σε όσους έχουν ανάγκη», ωστόσο αβέβαιο παραμένει αν θα συμφωνήσουν ομόφωνα να ζητήσουν «ανθρωπιστική παύση» των εχθροπραξιών.
Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να τονίσουν ότι «πρέπει να αποφευχθεί η περιφερειακή κλιμάκωση» και να υπάρξει συνεργασία με εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Παλαιστινιακής Αρχής. Αναμένεται, επίσης, να τονίσουν ότι «η επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας στη βάση της λύσης των δύο κρατών είναι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός».
Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, οι 27 θα συζητήσουν όπως κάθε φορά, μέσω τηλεδιάσκεψης, με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων, αναμένεται να υποσχεθούν πρόσθετη υποστήριξη, ιδίως στρατιωτική. «Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει ισχυρή οικονομική, ανθρωπιστική, στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της για όσο διάστημα χρειαστεί», αναφέρεται στο σχέδιο συμπερασμάτων. Ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή του επισημαίνει ότι οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή απαιτούν άμεση προσοχή, «αλλά δεν πρέπει να μας αποσπούν από τη συνεχή υποστήριξή μας στην Ουκρανία».
Ακόμη, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα εξετάσουν το θέμα της μετανάστευσης, ιδίως στην εξωτερική του διάσταση, καθώς και τις επιστροφές μεταναστών που η αίτηση ασύλου τους έχει απορριφθεί στην ΕΕ. Η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην επιστολή της προς τους Ευρωπαίους ηγέτες συνδέει το θέμα των επιστροφών με τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις, αναφέροντας: «οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία και το Βέλγιο αποκάλυψαν την ανάγκη να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία επιβολής του νόμου και η ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και να ενταθούν οι προσπάθειες για να διασφαλιστεί η ταχεία και αποτελεσματική επιστροφή των παράτυπων μεταναστών».
Επιπλέον, οι 27 θα συζητήσουν την ενδιάμεση αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) 2021-2027. Τον περασμένο Ιούνιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε επιπλέον 65,8 δισεκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση του απρόβλεπτου κόστους που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και των συνεπειών του (πληθωρισμός, ενεργειακή κρίση), καθώς και για τη χρηματοδότηση της διαχείρισης της μετανάστευσης.
Οι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν επίσης για τις σχέσεις Σερβίας-Κοσόβου, για τη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν και για «τη συνεχιζόμενη επιδείνωση της ασφάλειας και της ανθρωπιστικής κατάστασης» στην περιοχή του Σαχέλ. Η δεύτερη ημέρα της Συνόδου είναι αφιερωμένη αποκλειστικά σε θέματα οικονομίας και ευρωζώνης, παρουσία της προέδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ και του Προέδρου του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου.
Στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Προ της έναρξης των εργασιών της Ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στο περιθώριο της οποίας θα έχει συνάντηση με τον Ντόναλντ Τουσκ .
Κυβερνητικές πηγές ενημερώνουν εξάλλου ότι αύριο Παρασκευή είναι προγραμματισμένη η Σύνοδος Κορυφής της ευρωζώνης (Eurosummit). Η Σύνοδος πραγματοποιείται λίγες μέρες μετά την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα από την S&P και ο πρωθυπουργός αναμένεται να τονίσει ότι η Ελλάδα είναι πλέον η θετική έκπληξη της ευρωζώνης τόσο ως προς τις αναπτυξιακές όσο και ως προς τις δημοσιονομικές επιδόσεις.