Ο συντηρητικός πρόεδρος της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα ανακοίνωσε σήμερα ότι εκκίνησε τη διαδικασία για την απονομή χάριτος σε δύο υπουργικά στελέχη της προηγούμενης κυβέρνησης που φυλακίστηκαν αυτήν την εβδομάδα με κατηγορίες για κατάχρηση εξουσίας, σε μια εξέλιξη που βαθαίνει περαιτέρω την αντιπαράθεση του Πολωνού προέδρου με τη νέα κεντροαριστερή κυβέρνηση και κλιμακώνει την πολιτική αναταρραχή στη χώρα.
Η Πολωνία διέρχεται μια δύσκολη περίοδο συνύπαρξης μεταξύ του Ντούντα, συμμάχου της προηγούμενης εθνικιστικής λαϊκιστικής κυβέρνησης που ηγήθηκε της χώρας για οκτώ χρόνια, και του φιλοευρωπαϊκού κυβερνητικού συνασπισμού υπό τον Ντόναλντ Τουσκ που ανέλαβε την εξουσία τον Δεκέμβριο.
Ο Καμίνσκι, υπουργός Εσωτερικών της προηγούμενης κυβέρνησης και ένας από τους υφυπουργούς του, ο Μάτσεϊ Βόισικ, συνελήφθησαν από την αστυνομία το βράδυ της Τρίτης στο προεδρικό μέγαρο και προφυλακίστηκαν.
Τον Δεκέμβριο, η πολωνική δικαιοσύνη καταδίκασε τον Καμίνσκι και τον Βόισικ σε φυλάκιση δύο ετών για υπέρβαση των αρμοδιοτήτων τους, σε μια υπόθεση που χρονολογείται από το 2007. Τότε επικεφαλής του γραφείου για την καταπολέμηση της διαφθοράς, ο Καμίνσκι είχε διατάξει έρευνα που κρίθηκε παράνομη εναντίον ενός μέλους του κυβερνώντος συνασπισμού. Είχε επίσης διατελέσει συντονιστής των μυστικών υπηρεσιών ενώ, στα μάτια των επικριτών του, ενσάρκωνε τις αυταρχικές τάσεις στους κόλπους του εθνικιστικού κόμματος PiS.
Οι προφυλακίσεις έρχονται στο πλαίσιο των προσπαθειών του νέου πρωθυπουργού Τουσκ να αναιρέσει τις πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης του εθνικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) και να τιμωρήσει όσους κατηγορούνται για αδικήματα κατά τη διάρκεια άσκησης της εξουσίας τους.
Μετά τις συλλήψεις, ο Ντούντα δήλωσε εξοργισμένος λέγοντας πως «δεν θα ησυχάσει» μέχρι να απελευθερωθούν ο Καμίνσκι και ο Βόισικ.
Την επομένη της προφυλάκισής του, ο Καμίνσκι ανακοίνωσε ότι ξεκινά απεργία πείνας, καταγγέλλοντας μια «ενέργεια πολιτικής εκδίκησης».
«Αποφάσισα (…) να εκκινήσω τη διαδικασία για την απονομή χάριτος», δήλωσε σήμερα ο Ντούντα έπειτα από συνάντηση που είχε με τις συζύγους των δύο πολιτικών, τους οποίους χαρακτήρισε «πολιτικούς κρατούμενους». Ανακοίνωσε πως κατέθεσε αίτημα στον γενικό εισαγγελέα για την αναστολή εκτέλεσης των ποινών κατά των δύο ανδρών.
Καθώς ο Πολωνός πρόεδρος παραχωρούσε συνέντευξη Τύπου, χιλιάδες υποστηρικτές του PiS είχαν συγκεντρωθεί στην πρωτεύουσα Βαρσοβία για να διαμαρτυρηθούν για τη φυλάκιση των δύο πρώην υπουργικών στελεχών και κατά των μεταρρυθμίσεων που προωθεί η νέα κυβέρνηση στα κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Η διαμάχη μεταξύ του προέδρου και του νέου πρωθυπουργού, και οι νομικές επιπλοκές που επιφέρουν αναδεικνύουν αυτό που ορισμένοι νομικοί αποκαλούν χάος στο πολωνικό δικαστικό σύστημα.
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που ο Ντούντα αναλαμβάνει πρωτοβουλία για να απονείμει χάρη στους Καμίνσκι και Βόισικ για την ίδια υπόθεση. Οι δύο άνδρες καταδικάστηκαν αρχικά για κατάχρηση εξουσίας το 2015. Αρνήθηκαν ότι διέπραξαν αδικήματα και το 2015 έλαβαν χάρη από τον Ντούντα, κάτι που τους επέτρεψε να αναλάβουν κυβερνητικά πόστα.
Πέρυσι, μετά την άνοδο του Τουσκ στην εξουσία, το Ανώτατο Δικαστήριο τόνισε ότι η υπόθεση πρέπει να ανοίξει ξανά και ο Καμίνσκι και ο Βόισικ καταδικάστηκαν από κατώτερο δικαστήριο τον Δεκέμβριο σε δύο χρόνια φυλάκιση.
Δεν οδηγήθηκαν αμέσως στη φυλακή καθώς βρισκόταν σε εξέλιξη δικαστική διαμάχη για το αν είχαν χάσει την κοινοβουλευτική ασυλία.
Η πρώην κυβέρνηση του PiS εισήγαγε μεταρρυθμίσεις κατά τη διάρκεια των οκτώ χρόνων στην εξουσία που οι επικριτές λένε ότι υπονόμευσαν την ανεξαρτησία των δικαστηρίων.
Η νέα κυβέρνηση του Τουσκ προσπαθεί να αναιρέσει αυτές τις μεταρρυθμίσεις για να ξεμπλοκάρει κονδύλια δισεκατομμυρίων που η Ευρωπαϊκή Ένωση πάγωσε ως αντίδραση στις πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης.