Το πώς προσεγγίζει η κυβέρνηση τις Ανεξάρτητες Αρχές, ποιες, επιπλέον, πρωτοβουλίες προτίθεται να πάρει το επόμενο διάστημα ως προς τη λειτουργία τους, ξεδίπλωσε ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης σε χαιρετισμό του, στο Συνέδριο με θέμα, «Ανεξάρτητες Αρχές ως θεσμικά αντίβαρα στην εμπέδωση του κράτους δικαίου και την πρόληψη της διαφθοράς».
Εκπροσωπώντας τον πρωθυπουργό στο συγκεκριμένο Συνέδριο, ο υπουργός Επικρατείας ξεκίνησε από ένα πολιτικό σχόλιο: Υπήρξε, όπως είπε, «μια περίοδος, κατά την οποία τα ζητήματα διαφθοράς ήταν πάρα πολύ υψηλά στο δημόσιο λόγο (ΣΥΡΙΖΑ) […] και παρά το ότι δεν έχω κανένα λόγο να αμφισβητήσω την ειλικρίνεια των διακηρύξεων αυτών, είχαμε μια πτώση στην κατάταξη στα ζητήματα διαφθοράς».
Στον αντίποδα, «η δική μας κυβέρνηση προφανώς έχει ως προτεραιότητα την αντιμετώπιση της διαφθοράς, αλλά λιγότερο διακηρυκτική. Είχε μια σειρά δράσεων που οδήγησε στη βελτίωση ως προς την κατάταξη», κάτι που ήταν προϊόν «συστηματικής κυβερνητικής δουλειάς», τόνισε.
Στο σημείο αυτό παρέθεσε, εξ άλλου, σειρά τέτοιων δράσεων, μεταξύ αυτών «η δημιουργία της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Το γεγονός ότι συγκεντρώθηκαν σε ένα σημείο όλοι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί κατέστησε πολύ πιο αποτελεσματική τη δουλειά που γίνεται στο επίπεδο του ελέγχου», υποστήριξε. Επιπροσθέτως, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας «έχει κατακτήσει αξιοπιστία και κύρος», ακόμη και μεταξύ άλλων διεθνών Αρχών που κάνουν την ίδια δουλειά. Εν κατακλείδι, η ΕΑΔ έχει φέρει «εντυπωσιακά αποτελέσματα».
Ακολούθως εστίασε στην ψήφιση του νόμου για την καθιέρωση του συστήματος εσωτερικού ελέγχου: επί παραδείγματι, το ποσοστό των Δήμων που είχαν μονάδα εσωτερικού ελέγχου, όταν ξεκίνησε η κυβερνητική προσπάθεια, ήταν 0%. «Αυτή τη στιγμή έχουμε φθάσει στο 80%», αντέτεινε. Επόμενο βήμα, στον τομέα αυτό, «να δούμε αν τις συστάσεις του εσωτερικού ελέγχου τις εγκολπώνει, πράγματι, η δημόσια διοίκηση, επομένως πρέπει να έχουμε μια διαδραστική σχέση».
Ακόμη, «νομοθετήσαμε το Σύμβουλο Ακεραιότητας», στον οποίον προστρέχουν οι υπάλληλοι της δημόσιας διοίκησης όταν έχουν ηθικά διλήμματα, επίσης ζητήματα σχέσεων μεταξύ των υπαλλήλων, ακόμη και κακοποιητικών συμπεριφορών, π.χ. από τον προϊστάμενο προς τον υφιστάμενό του.
Ο νόμος για το lobbying ήταν ένα επόμενο βήμα, ο οποίος αξιολογήθηκε από τον ΟΟΣΑ ως «βήμα αντιμετώπιση της διαφθοράς». Επίσης, «νομοθετήσαμε την πολιτική δώρου».
Σε επόμενο σημείο του χαιρετισμού του, ο υπουργός Επικρατείας δεν παρέλειψε να πει πως «ένα θέμα που μας απασχολεί, (είναι) ότι ίσως το παρακάναμε με τις Ανεξάρτητες Αρχές και υπάρχει ζήτημα λειτουργικότητας, λόγω επικάλυψης αρμοδιοτήτων». Για το σκοπό αυτό, η κυβέρνηση έχει ζητήσει από τη Γενική Διεύθυνση Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ενταχθεί το εν λόγω έργο σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα.
Υπάρχουν, βεβαίως, Αρχές που προβλέπονται από το Σύνταγμα ή ευρωπαϊκές οδηγίες και οι οποίες θα παραμείνουν, ως έχουν, αλλά και εκείνες οι Αρχές που δεν εμπίπτουν στις δύο αυτές κατηγορίες. Σε κάθε περίπτωση, επεσήμανε, «η συνένωση εύκολα λέγεται, αλλά δύσκολα γίνεται». Εν κατακλείδι, «προς τα τέλη του 2024 θα έχουμε τη μελέτη», ενώ προφανώς η κυβέρνηση θα ακούσει και την άποψη των Αρχών, διευκρίνισε.
Στη …διαμάχη, ανεξαρτησία Vs εποπτεία αρχών, ο υπουργός Επικρατείας επεσήμανε πως υπάρχει ο δικαστικός έλεγχος, επιπλέον υπάρχει ο κοινοβουλευτικός έλεγχος, μέσω της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, αλλά και μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Ενώ στα θέματα χρηματοδότησης, υποστήριξε πως «μέσα στους γενικότερους δημοσιονομικούς κανόνες εντάσσεται και η χρηματοδότηση των Αρχών».
Για τα θέματα προσωπικού, αφού παρατήρησε ότι «όλο το Δημόσιο έχει κενές οργανικές θέσεις, πολλές κενές οργανικές θέσεις», διερωτήθηκε εν προκειμένω, «με ποιο τρόπο προσλαμβάνουν οι Ανεξάρτητες Αρχές […] δεν είναι τσιφλίκι κανενός, ούτε του διοικούντος εκάστης της Αρχής», υπογράμμισε.
Ως προς τον διορισμό των διοικήσεων, δήλωσε πως αυτός προκύπτει, μέσω της συνεννόησης των κομμάτων, βάσει της πλειοψηφίας που προβλέπει το Σύνταγμα. Όμως, επέμεινε, μετά το διορισμό, η διοίκηση είναι θωρακισμένη να λειτουργήσει με βάση την πεποίθησή της. Στο σημείο αυτό, μάλιστα, επέκρινε το ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ ότι όποτε δεν υπήρξε συμφωνία με τη ΝΔ – και μόνο τότε – στη συνέχεια κατήγγειλαν το αποτέλεσμα. Ενώ αναφέρθηκε και στην πρόσφατη συμφωνία με την Ελληνική Λύση για την ΑΔΑΕ. «Ο συνταγματικός νομοθέτης ζητά 3/5, δεν λέει ότι είναι αναγκαία η συναίνεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης», σημείωσε ακόμη.
Υπερασπιζόμενος, τέλος, τα ερανιστικά νομοσχέδια, ο Μ. Βορίδης είπε πως συνέβαλαν στο μεγάλο περιορισμό, αλλά όχι εξαφάνιση, των τροπολογιών.