Οι υπό πολιορκία κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας που μέχρι στιγμής έχουν επιβιώσει από τις επιχειρήσεις του Ισραήλ απειλούνται από έναν αόρατο και σιωπηλό δολοφόνο: τις ασθένειες.
Η έλλειψη τροφίμων, καθαρού νερού και καταλυμάτων έχει εξαθλιώσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και με το υγειονομικό σύστημα να έχει καταρρεύσει είναι αναπόφευκτο να ξεσπάσουν επιδημίες στον θύλακα, δήλωσαν γιατροί και εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής που μίλησαν στο Reuters.
«Η τέλεια καταιγίδα των επιδημιών έχει ξεκινήσει. Τώρα το ζήτημα είναι ‘πόσο άσχημη θα είναι η κατάσταση’», τόνισε ο Τζέιμς Έλντερ εκπρόσωπος της Unicef σε συνέντευξή του την Τρίτη.
Από τις 29 Νοεμβρίου ως τις 10 Δεκεμβρίου ο αριθμός των κρουσμάτων διάρροιας στα παιδιά κάτω των 5 ετών αυξήθηκε κατά 66%, στα 59.895, και για τον υπόλοιπο πληθυσμό κατά 55%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Η υπηρεσία του ΟΗΕ επεσήμανε ότι οι αριθμοί αυτοί δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα καθώς κάθε σύστημα και υπηρεσία στη Γάζα έχει καταρρεύσει λόγω του πολέμου.
Ο επικεφαλής του παιδιατρικού τμήματος στο νοσοκομείο Νάσερ της Χαν Γιούνις, στο νότιο τμήμα της Γάζας, ο Άχμεντ αλ Φάρα δήλωσε στο Reuters την Τρίτη ότι το τμήμα του είναι γεμάτο με παιδιά που πάσχουν από ακραία αφυδάτωση, η οποία σε κάποιες περιπτώσεις προκαλεί νεφρική ανεπάρκεια, ενώ τα κρούσματα οξείας διάρροιας είναι τετραπλάσια από το συνηθισμένο.
Ο αλ Φάρα επεσήμανε ότι γνωρίζει 15 με 30 κρούσματα ηπατίτιδας Α στη Χαν Γιούνις τις τελευταίες δύο εβδομάδες: «Η περίοδος εκκόλαψης του ιού είναι τρεις εβδομάδες με έναν μήνα, οπότε έπειτα από έναν μήνα θα υπάρξει έκρηξη του αριθμού των κρουσμάτων της ηπατίτιδας Α».
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στη Γάζα έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και ζουν σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς – εγκαταλελειμμένα κτίρια, σχολεία, σκηνές. Πολλοί άλλοι κοιμούνται στο ύπαιθρο, έχοντας περιορισμένη πρόσβαση σε τουαλέτες ή νερό για να πλυθούν, καταγγέλλουν εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής.
Παράλληλα 21 από τα 36 νοσοκομεία της Γάζας είναι εκτός λειτουργίας, ενώ 11 λειτουργούν εν μέρει και τέσσερα ελάχιστα, με βάση τα στοιχεία του ΠΟΥ με ημερομηνία 10 Δεκεμβρίου.
Η Μαρί-Ορ Περό, συντονίστρια επιχειρήσεων των Γιατρών χωρίς Σύνορα (MSF) στη Γάζα, δήλωσε ότι η ΜΚΟ αποχώρησε από κέντρο υγείας στη Χαν Γιούνις πριν από δέκα ημέρες διότι το Ισραήλ είχε ζητήσει την εκκένωση της περιοχής. Σε αυτό το κέντρο οι γιατροί αντιμετώπιζαν περιστατικά αναπνευστικών ασθενειών, διάρροιας και δερματικών παθήσεων.
Σύμφωνα με την Περό, δύο πράγματα είναι αναπόφευκτα: «Το πρώτο είναι μια επιδημία όπως η δυσεντερία να εξαπλωθεί στη Γάζα, αν συνεχίσουμε με αυτόν τον αριθμό κρουσμάτων, και η άλλη βεβαιότητα είναι ότι ούτε το υπουργείο Υγείας ούτε οι ανθρωπιστικές οργανώσεις θα είναι σε θέση να στηρίξουν την απάντηση σε αυτές τις επιδημίες».
«Η άσκηση ιατρικής βρίσκεται υπό επίθεση»
Ερευνητές στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου προειδοποίησαν με έκθεσή τους στις 6 Νοεμβρίου ότι οι έμμεσες επιπτώσεις του πολέμου θα επιδεινωθούν με τον καιρό.
Επεσήμαναν ότι δύο μήνες μετά την έναρξη του πολέμου αναμένεται να υπάρξει αύξηση στα ποσοστά υποσιτισμού των βρεφών. «Με τον καιρό αυξάνονται οι πιθανότητες εισαγωγής παθογόνων που προκαλούν επιδημίες. Παράγοντες κινδύνου: ο συνωστισμός και η ανεπάρκεια (σε πόσιμο νερό και υγιεινή)».
Εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής δηλώνουν ότι οι ειδικοί στο Λονδίνο προέβλεψαν ακριβώς αυτό που συμβαίνει τώρα. Τρεις ειδικοί σχολίασαν ότι ασθένειες όπως η δυσεντερία και η διάρροια μπορεί τελικά να σκοτώσουν τόσα παιδιά, όσα οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί.
Η Υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA) ανακοίνωσε ότι δύο μήνες σφοδρού πολέμου σε συνδυασμό με «την πολύ σκληρή πολιορκία» έχουν αναγκάσει 1,3 εκατ. κατοίκους της Γάζας σε σύνολο 2,3 εκατ. να αναζητήσουν καταφύγιο στις εγκαταστάσεις της.
«Πολλά από τα καταφύγια είναι γεμάτα με ανθρώπους που αναζητούν ασφάλεια, τέσσερις ή πέντε φορές πάνω από τη χωρητικότητά τους», δήλωσε η Τζούλιετ Τούμα διευθύντρια επικοινωνιών της UNRWA. «Τα περισσότερα καταφύγια δεν διαθέτουν τουαλέτες, ντους ούτε καθαρό νερό».
Από την αρχή του πολέμου 135 μέλη της υπηρεσίας έχουν σκοτωθεί και το 70% του προσωπικού της έχει εγκαταλείψει τα σπίτια του. Αυτοί είναι δύο από τους λόγους για τους οποίους η UNRWA λειτουργεί εννέα από τις 28 κλινικές της, εξήγησε η Τούμα.
Από την αρχή του πολέμου έχουν καταγραφεί στη Γάζα τουλάχιστον 364 επιθέσεις εναντίον υποδομών υγείας, σύμφωνα με την ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για το Δικαίωμα στην Υγεία Τλάλενγκ Μοφοκένγκ. «Η άσκηση της ιατρικής δέχεται επίθεση», τόνισε σε έκθεσή της με ημερομηνία 7 Δεκεμβρίου.
Περισσότερα από 300 μέλη και γιατροί του υπουργείου Υγείας της Γάζας έχουν σκοτωθεί, επεσήμανε το υπουργείο χθες, Τετάρτη.
Οξύς υποσιτισμός
Το υπουργείο Υγείας της Γάζας ανακοίνωσε χθες ότι τα αποθέματά του σε παιδικά εμβόλια έχουν εξαντληθεί. Στη διάρκεια της χθεσινής νύκτας ισχυροί άνεμοι και σφοδρές βροχοπτώσεις έπληξαν τη Ράφα όπου έχει δημιουργηθεί αυτοσχέδιος καταυλισμός εκτοπισμένων, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσει και οι άνθρωποι να αναγκαστούν να περάσουν τη νύκτα μέσα στα νερά.
Ο ΟΗΕ παρακολουθεί τον αντίκτυπο 14 ασθενειών που μπορεί να εξελιχθούν σε επιδημίες και ανησυχεί περισσότερο για τα κρούσματα δυσεντερίας, διάρροιας και αναπνευστικών ασθενειών.
Ο δρ. Πολ Σπίγκελ, διευθυντής του Center for Humanitarian Health στο John Hopkins Bloomberg School of Public Health που βρίσκεται στο Κάιρο και εργάζεται πάνω στην απάντηση του ΟΗΕ, επεσήμανε ότι επιδημία διάρροιας μπορεί να ξεσπάσει ακόμη και αύριο, αν δεν επιτραπεί η είσοδος στη Γάζα πολλών περισσότερων φορτηγών και καθαρού νερού.
Ο ίδιος σημείωσε ότι ο ΟΗΕ σκοπεύει να αρχίσει να καταγράφει τα επίπεδα οξύ υποσιτισμού μεταξύ των παιδιών στη Γάζα σύντομα, αρχίζοντας να μετρά τη διάμετρο του μπράτσου τους, το γνωστό τεστ MUAC.
«Όταν υπάρχει οξύς υποσιτισμός (…) οι άνθρωποι πεθαίνουν από αυτό, αλλά είναι επίσης και πολύ πιο ευάλωτοι σε άλλες ασθένειες», τόνισε.
Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (WFP) ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι το 83% των Παλαιστινίων που εκτοπίστηκαν στη νότια Γάζα δεν καταναλώνουν επαρκείς ποσότητες τροφής.
Ακατάλληλο για κατανάλωση
Για να αποφευχθεί το ξέσπασμα επιδημιών οι εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής τονίζουν ότι τα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχουν φροντίδα σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων που προσβάλλονται από ασθένειες. Παράλληλα το πόσιμο νερό και το νερό που χρησιμοποιείται για πλύσιμο θα πρέπει να πληροί τα ελάχιστα ανθρωπιστικά πρότυπα, ενώ θα πρέπει να εισέλθουν στη Γάζα μεγαλύτερες ποσότητες τροφίμων και φαρμάκων.
Γιατροί στο νοσοκομείο Αμπού Γιούσεφ αλ Νάζαρ στη Ράφα δήλωσαν στο Reuters την Τρίτη ότι είναι γεμάτο με ανθρώπους που χρειάζονται φροντίδα για μολύνσεις και μεταδοτικές ασθένειες λόγω των άθλιων συνθηκών στα υπερπλήρη καταφύγια.
«Θα υπάρξει ξέσπασμα κάθε είδους μολυσματικής ασθένειας στη Ράφα», σχολίασε ο δρ. Τζαμάλ αλ Χαμς.
Ο αλ Φάρα επεσήμανε ότι η συνέχιση των εχθροπραξιών δυσκολεύει τις οικογένειες να μεταφέρουν τα άρρωστα παιδιά τους στο νοσοκομείο εγκαίρως για να λάβουν φροντίδα, η οποία ούτως ή άλλως δεν θα είναι επαρκής λόγω της έλλειψης φαρμάκων.
«Τα παιδιά πίνουν νερό που δεν είναι κατάλληλο για κατανάλωση», υπογράμμισε. «Δεν υπάρχουν φρούτα, λαχανικά, οπότε τα παιδιά έχουν έλλειψη βιταμινών επιπλέον της αναιμίας από τον υποσιτισμό».
Χωρίς καθαρό νερό για την παρασκευή βρεφικού γάλακτος, τα βρέφη επίσης πεινάνε. Ακόμη και οι πιο ευκατάστατοι κάτοικοι της Γάζας, που εργάζονται για διεθνείς οργανώσεις ή δημοσιογραφικούς ομίλους, δηλώνουν ότι τα παιδιά τους πλέον είναι άρρωστα και δεν έχουν αρκετό φαγητό ούτε νερό.