Αυτοματοποιημένα χωρίς την παρέμβαση των εφοριακών θα πραγματοποιούνται οι επιστροφές ΦΠΑ. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες θα μπορούν να υποβάλλουν το αίτημά τους ηλεκτρονικά και θα βλέπουν σε σύντομο χρονικό διάστημα το ποσό της επιστροφής ΦΠΑ που δικαιούνται να πιστώνεται στον τραπεζικό λογαριασμό τους.
Η διαδικασία αυτή θα ακολουθείται για την πλειονότητα των αιτήσεων επιστροφής χρημάτων και συγκεκριμένα για το 97% των αιτημάτων επιστροφής φόρων. Για τις υπόλοιπες θα διενεργείται επανέλεγχος, ενώ θα ζητούνται και πρόσθετα στοιχεία. Συγκεκριμένα, τα πολύ μεγάλα ποσά επιστροφής ναι μεν θα επιστρέφονται ταχύτερα, αλλά θα εξαιρεθούν από το αυτοματοποιημένο σύστημα. Επίσης θα εξαιρεθούν και περιπτώσεις υπότροπων επιχειρήσεων, στις οποίες στο παρελθόν είχαν διαπιστωθεί φορολογικές παραβάσεις.
Με βάση το νέο σχέδιο, οι επιχειρήσεις και οι επιτηδευματίες θα ενημερώνονται άμεσα για την ημερομηνία επιστροφής του ποσού μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όταν το αίτημά τους πρόκειται να υποβληθεί σε αυτόματη επεξεργασία χωρίς έλεγχο. Επί της ουσίας με την ψηφιοποίηση των φορολογικών συναλλαγών η ανθρώπινη παρέμβαση περιορίζεται και ανοίγει ο δρόμος για εξπρές επιστροφές ΦΠΑ.
Από τη νέα διαδικασία θα εξαιρεθούν τα πολύ μεγάλα ποσά επιστροφής και οι επιχειρήσεις στις οποίες είχαν διαπιστωθεί φορολο-γικές παραβάσεις.
Το ζητούμενο είναι οι επιστροφές να γίνονται αυτόματα, χωρίς τη συμμετοχή των υπαλλήλων της φορολογικής διοίκησης, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε άλλα πόστα, όπως για παράδειγμα τους ελέγχους, αναφέρει στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο επισημαίνει ότι σημαντικό ρόλο στις αυτοματοποιημένες επιστροφές διαδραματίζει η ηλεκτρονική πλατφόρμα myDATA. Με το νέο σύστημα η εφορία έχει τη δυνατότητα να γνωρίζει το ποσό που θα εισπράξει κάθε μήνα, επιτρέποντας με αυτόν τον τρόπο και την ενεργοποίηση των αυτοματοποιημένων επιστροφών φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ που δικαιούνται οι συνεπείς επιχειρήσεις, οι οποίες σήμερα είναι υποχρεωμένες να περιμένουν πολλούς μήνες για να λάβουν την επιστροφή φόρου.
Η αυτοματοποίηση των επιστροφών ΦΠΑ μέσω της ψηφιοποίησης και απλοποίησης των διαδικασιών μεταξύ φορολογικών υπηρεσιών και επιχειρήσεων αποτελεί μία από τις μεταρρυθμίσεις του Εθνικού Σχεδίου των 30,5 δισ. ευρώ και ήδη η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες με στόχο να τεθούν εντός του έτους οι νέες αλλαγές στις επιστροφές φόρων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, στο τρίτο τρίμηνο του έτους διεκπεραιώθηκε το 84,3% των αιτημάτων επιστροφής ΦΠΑ μέσα σε 90 ημέρες, ωστόσο εκατοντάδες αιτήματα ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος παραμένουν στα συρτάρια των εφοριών εμφανίζοντας μεγάλη καθυστέρηση άνω των 90 ημερών που προβλέπει η νομοθεσία. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου η ΑΑΔΕ διεκπεραίωσε 7.217 αιτήματα επιστρέφοντας ΦΠΑ ύψους 425,9 εκατ. ευρώ, ή διαφορετικά 59.022 ευρώ για κάθε μία επιχείρηση. Από την άλλη πλευρά εκκρεμούν 1.334 αιτήματα επιστροφής ΦΠΑ, με τις επιχειρήσεις να στερούνται πολύτιμη ρευστότητα μέσω ΦΠΑ ύψους 338 εκατ. ευρώ ή κατά μέσον όρο 253.373 ευρώ. Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία γίνεται αντιληπτό ότι η ΑΑΔΕ κατά κύριο λόγο επέστρεψε ταχύτερα μικρά ποσά, ενώ οι αιτήσεις επιστροφής μεγαλύτερων ποσών εκκρεμούν καθώς θα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητοι έλεγχοι. Σημειώνεται ότι με βάση τις οδηγίες της Ε.Ε. οι επιστροφές θα πρέπει να γίνονται εντός 90 ημερών, διαφορετικά η φορολογική διοίκηση θα πρέπει να επιστρέφει εντόκως τα σχετικά ποσά στους δικαιούχους. Συνολικά οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων (ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων) ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων σχεδόν τα 338 εκατ. ευρώ είναι επιστροφές ΦΠΑ.
Οπως προκύπτει από πρόσφατη έκθεση της Ε.Ε., οι ελληνικές επιχειρήσεις βρίσκονται στην αναμονή για περισσότερο από μισό χρόνο προκειμένου να λάβουν την επιστροφή ΦΠΑ από το ελληνικό Δημόσιο. Η Ελλάδα μαζί με την Ιταλία και την Κύπρο έχουν τους χειρότερους χρόνους στις επιστροφές ΦΠΑ, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο τεράστια προβλήματα ρευστότητας στις επιχειρήσεις και μάλιστα σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο όπως αυτή της πανδημίας. Τα στοιχεία αφορούν το 2020 και δείχνουν ότι η Ιταλία καθυστερεί τις επιστροφές ΦΠΑ 62 εβδομάδες, η Κύπρος 43 και η Ελλάδα 31 εβδομάδες. Αντίθετα, εάν μια επιχείρηση καθυστερήσει να καταβάλει τον ΦΠΑ πρέπει να πληρώσει πρόστιμα, προσαυξήσεις και πάντα υπάρχει η απειλή της κατάσχεσης. Σύμφωνα με την έκθεση, μια μέση επιχείρηση της Ε.Ε. χρειάζεται περισσότερες από εννέα ώρες για να συμμορφωθεί με τις διαδικασίες (γραφειοκρατία) για την επιστροφή ΦΠΑ και περισσότερες από 17 εβδομάδες για να λάβει επιστροφή ΦΠΑ.
Ωστόσο, η Ιταλία και η Ρουμανία είναι τα δύο κράτη-μέλη με τον υψηλότερο απαιτούμενο αριθμό ωρών για να συμμορφωθούν με τις επιστροφές ΦΠΑ (περίπου 42 και 22 ώρες αντίστοιχα). Μάλιστα τονίζεται ότι το χάσμα μεταξύ των καλύτερων και των χειρότερων επιδόσεων της Ε.Ε. παραμένει σχετικά μεγάλο. Αυτό δείχνει την ανάγκη για μια φιλόδοξη ατζέντα σε αυτόν τον τομέα σε επίπεδο Ε.Ε. Πάντως τα στοιχεία αυτά που περιέχονται στη σχετική έκθεση αμφισβητούνται από τις ελληνικές υπηρεσίες και το υπουργείο Οικονομικών.